สาระสำคัญของพระธรรมเทศนาและศีล 5 : หน้า 21/43

216 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา ๒. เว้นขาดจากการถือเอาของที่เขาไม่ได้ให้ด้วยอาการของขโมย ด้วยตนเอง และไม่ชักชวน ๓. ไม่ประพฤติล่วงลักลูกเขา เมียเขา สามีเขา ๔. เว้นขาดจากการพูดปด หลอกลวง และไม่ใช้ผู้อื่นพูดปดด้วย ๕. ไม่ดื่มน้ำเมา อันเป็นที่ตั้งของความประมาท รวมทั้งบุหรี่ เพราะเป็นของมึนเมา เมื่อมีศีล ๕ มั่น ก็ประกาศได้ว่า มีหิริโอตฺตปปสมฺปนฺนา และเมื่อบริสุทธิ์เช่นนั้น ย่อมอยู่ใน ธรรมอันขาว เรียก “สุกกธมุมสมาชิตา” ศีล ๕ นี้จึงได้ชื่อว่า “ธรรมะเครื่องสงบระงับในโลก” นับแต่ ปฐมกษัตริย์ปกครองโลกก็ด้วยคุณธรรม ๕ ประการนี้ โลกไม่ต้องมีคุกตะราง ภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา บริสุทธิ์ในศีล ๕ จริงๆ จะไม่ทะเลาะกันเลย จะไม่มีบาดหมาง กันเลย จะไม่อิจฉาริษยากันเลย บริสุทธิ์ในศีล ๕ ได้ เป็นสมมติเทวดาทั้งหญิงและชาย เพราะอยู่ในเทวธรรม บัดนี้ รักษา ศีล ๕ ได้ ให้มั่นมากขึ้นด้วยการรักษาศีล ๘ โดยเพิ่มจากศีล ๕ อีก ๓ ข้อ คือ 5. วิกาลโภชนา เว้นจากการบริโภคอาหารในเวลาวิกาล ตั้งแต่เที่ยงจนถึงอรุณใหม่ เพื่อ ทอนกำลัง ตัดความอยาก ความปรารถนาให้เบาบางลง ๗. ไม่ฟ้อนรำทำเพลง ดีดสีตีเป่า เกื้อกูลให้เกิดความยั่วยวนใจ ชักชวนให้ครองเรือนอัน เป็น กามตัณหา เว้นประพรมร่างกายด้วยของหอม เครื่องยั่วยวน เพื่อตัดทอนกามตัณหา ๔. ไม่นั่งนอนอาสนะสูงใหญ่ เพื่อตัดความถูกต้องทางกายให้เกิดยั่วยวนใจ ไม่ให้ใจแปรจาก สภาพเดิมไปสร้างบ้านเรือน สามเณรให้มีศีล ๑๐ บริสุทธิ์ ไม่หยิบเงินทอง “หยิบเงินทองร้ายจริง เงินทองร้ายนัก ถ้าใครหยิบเข้าแล้วละก็ ใจกำเริบ กําเริบเสิบสานนัก...” “สามเณรจ๋องๆ ...ถ้าได้เงินสัก ๑,๐๐๐ บาทเท่านั้นแหละ ถ้ามันติดมือเท่านั้น แหละ เอาแล้ว จ๋องๆ กลายเป็นคึกคักขึ้นมาแล้ว มันกลายได้อย่างนี้นะ ถ้า มันกลายได้อย่างนี้รู้ไว้เถิด เงินมันอยู่ในมือคนใดนะ มันทำพิษทำร้ายนัก” ตัวอย่าง : พระพุทธเจ้าทรงเห็นอำนาจในเรื่องเงินนี้ว่าร้ายมาก จึงยกเรื่องหญิงในพุทธกาล ว่า หญิงคนจนทอหูก มีผู้ที่อยากลองฤทธิ์เงินว่าเป็นอย่างไร จึงแอบเอาเงินไปฝังไว้ให้หาเจอจำนวน ๔ บาท หญิงคนนั้นจากที่จองกลายเป็นคนคึกคัก อหังการ คิดว่าตนมั่งมี เพียงแค่ถูกไอเงินเท่านั้น ศีลสูงขึ้นไปอีกของพระ คือ ศีล ๒๒๗ ถ้าว่าแต่เพียงปาฏิโมกข์ เว้นข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ทำตามข้อที่พระองค์อนุญาตให้บริสุทธิ์ “มีอินทรีย์สังวรศีล” สำรวมตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ไม่ให้ความยินดียินร้ายเล็ดลอดเข้าไปได้ ใจต้องมี“ธรรมารมณ์” คือ ต้องอยู่กับธรรมที่เกิดจากใจ หมายถึง ดวงธรรม ที่ทำให้เป็น กายต่างๆ ทั้งนั่ง นอน ยืน เดิน อทินทานวิสุทธิศีล คือ เลี้ยงชีพชอบไม่หลอกลวงเขา ก็เป็นศีลพระภิกษุ ปัจจัยสันนิสสิตศีล คือ พิจารณาปัจจัยทั้ง ๔ คือ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ คิลานปัจจัย ไม่ บริโภคด้วยตัณหา ไม่บริโภคด้วยความเป็นหนี้