สาระสำคัญพระธรรมเทศนา ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร : หน้า 1/43

196 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ๑ มกราคม ๒๔๙๘ นโม... เอวัมเม สุต เอก สมย์... หลวงพ่อวัดปากน้ำ แสดงโอวาทเนื่องในวันขึ้นปีใหม่ แก่พุทธบริษัท ๔ ให้ประพฤติอยู่ในซีก ของบัณฑิต ไม่มีทุจริตทั้งกาย วาจา ใจ ด้วยการตั้งใจแน่วแน่ว่าตั้งแต่ปีใหม่นี้ จะไม่คบคนพาล คบแต่ บัณฑิต บูชาแต่สิ่งที่ควรบูชา ซึ่งเป็นมงคลสูงสุด ท่านได้แสดงธรรมของพระพุทธเจ้าที่เป็นปฐมเทศนา ชื่อ ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร โปรดพระ ปัญจวัคคีย์ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ธรรมะนี้เป็นพระสูตรที่พระอานนท์กล่าวว่าได้ยินได้ฟังมาจาก พระพุทธเจ้า ความตามพระบาลี เทวเม ภิกฺขเว ฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ที่สุดทั้ง ๒ อย่างอันบรรพชิตไม่ควรเสพ การประกอบตนให้พัวพันด้วยกามในกามทั้งหลาย การประกอบความลำบากให้แก่ตนเปล่า ที่สุดที่บรรพชิตไม่ควรเสพ มีอะไรบ้าง ? กามสุขัลลิกานุโยค คือ การประกอบตนให้พัวพันด้วยกาม ความยินดีในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสที่ชอบใจ หรือ เอาใจไปจรดในกามเข้า จึงเกิดทุกข์ เพราะ : - ทีโน เป็นของต่ำ คือ ทางไปของคนพาล เป็นทางมืด ทางต่ำทราม ใจจรดของต่ำดำมืด ก็ตามมืดตาม คมโม เป็นเหตุให้ตั้งบ้านเรือน เพราะจะได้สะดวก สมความปรารถนา โปถุชฺชนิโก เป็นคนมีกิเลสหนา เมื่อตั้งบ้านเรือนแล้วก็ยิ่งสะสมกิเลสให้มากขึ้น เพราะ สะดวกขึ้น อนริโย ไม่ไปจากข้าศึกคือกิเลสได้ คือ ไม่หลุดจากรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และติดอยู่กับ ความยินดี อนตฺถสญหิโต ไม่เป็นประโยชน์ ครองเรือนกันมา ร้อยคนพันคน ก็ยืนยันกันเช่นนี้ ๒. อัตตกิลมถานุโยค คือ การประกอบความลำบากให้แก่ตนโดยไร้ประโยชน์ เช่น นอนหนาม ตากแดด ย่างไฟ เอาไม้เคาะหน้าแข้ง หาบทราย นี้เป็นพวกหวังดับกิเลส คิดว่าความเจ็บทรมาน นั้นทำให้ความ กําหนัดยินดีหายไปและกิเลสจะดับ พอกำหนัดยินดีคราใด ก็ต้องทรมานตนเองอีก ล้วนผิดทางมรรคผล ทำให้ร่างกายทรุดโทรม ถือเป็นการทำลายและตัดแรงตัวเอง