ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 123
เสียว่า "มี...... หามิได้ " พอไม่ให้เสียรูปสมาส ถ้าจะต้องการแต่
ความอย่างเดียว ไม่เอื้อเฟื้อต่อรูปสมาส ก็ต้องแปลว่า " ไม่มี" เท่า
นั้นเอง ข้าพเจ้าแปลไว้ทั้ง ๒ อย่างนั้น ด้วยเห็นว่า วิธีแปลหนังสือ
๑
มี ๒ แปลตามพยัญชนะอย่าง ๑ แปลตามความอย่าง ๑ แปลตาม
พยัญชนะนั้น ควรใช้ในแบบเล่าเรียน เป็นที่ให้ผู้ศึกษาสังเกตง่ายกว่า
แปลตามความทีเดียว แปลตามความนั้น ควรใช้ในการแปล
หนังสืออื่น ๆ นอกจากแบบเล่าเรียน ผู้อ่านผู้ฟังจะได้เข้าใจความได้
ง่าย ๆ ผู้ศึกษาควรจะเข้าใจวิธีแปลหนังสือ ๒ อย่างนี้
ในวิเคราะห์แห่งสมาสใด บททั้งหลายมีวิภัตติต่างกัน ท่าน
เรียกสมาสนั้นว่า กินนาธิกรณพหุพพิหิ อุทาหรณ์อย่างนี้:
" เอกรตติ วาโส อสฺสา ติ เอกรฤติวาโส ความอยู่ ของเขา
๒ ๓๔
๕
๒
[อสฺส ชนสฺส ของชนนั้น] สิ้นคืนเดียว เหตุนั้น [โส เขา]
ชื่อว่ามีความอยู่สิ้นคืนเดียว
&
0
๔
က
อุรส โลมานิ ยสฺส โส อุรสโลโม พราหมโณ ขน ท. ที่อก
๒
0 ๔
&
๖
๒
ของพราหมณ์ใด [อตฺถิ มีอยู่] พราหมณ์ นั้น ชื่อว่ามีขนที่อก
ค
๖
๔
๕
อสิ หตฺเถ ยสฺส โส อสิหตฺโถ โยโธ ดาบ [1] ในมือ
๒
๔
๕
๖