วิปัสสนาวงศ์ : หน้า 10/121

ส่วนเรื่องสุดท้ายมีชื่อว่า วิปัสสนาวงศ์ เริ่มรจนาเมื่อปลาย ปีพุทธศักราช ๒๕๔๓ แต่รจนาไปได้ประมาณ ๔๐ หน้าสมุด ยัง ไม่ทันจบ พระเดชพระคุณก็มามรณภาพเสียก่อน เป็นที่น่าสังเกตว่าวรรณกรรมที่เป็นผลงานของพระเดช พระคุณนั้นอยู่ในระยะเวลาที่ท่านเป็นพระผู้น้อย ยังมิได้รับตำแหน่ง ทางการปกครองคณะสงฆ์ระดับสูง แต่หลังจากพุทธศักราช ๒๕๑๗ แล้ว ผลงานด้านนี้ก็หยุดชะงักไป เพราะไม่มีเวลา เนื่อง จากต้องรับภารธุระทางด้านงานปกครองคณะสงฆ์ จนกระทั่งพระเดชพระคุณพ้นจากงานปกครองคณะสงฆ์ บางส่วนแล้ว จึงได้มาจับงานด้านสร้างสรรค์วรรณกรรมอีกครั้งหนึ่ง โดยใช้เวลาส่วนหนึ่งบำเพ็ญกรรมฐานทั้งสองอย่าง เพื่อให้สมาธิ และญาณที่เคยสั่งสมอบรมมากล้าแข็งพอที่จะรจนาเรื่องต่อไปได้ เมื่อได้ที่ดีแล้วจึงได้เริ่มรจนา ให้ชื่อเรื่องไว้ว่า “วิปัสสนาวงศ์” วัตถุประสงค์ของการรจนาเรื่องนี้ ก็เพื่อให้ความกระจ่าง เรื่องวิปัสสนากรรมฐานและเส้นทางเดินแห่งวิปัสสนากรรมฐาน มาสู่ประเทศไทย ตั้งแต่สมัยพระโสณะและพระอุตตระสองพระ อริยบุคคลที่ถูกส่งให้มาเผยแผ่พระศาสนธรรมในแถบสุวรรณภูมิ ประเทศนี้ว่า การเดินทางของพระมหาเถระทั้งสองนั้นเป็นอย่างไร เดินทางโดยเรือมาขึ้นฝั่งที่ไหน เป็นต้น ซึ่งทางประเทศพม่าได้อ้าง ว่ามาขึ้นฝั่งที่เมืองสะเทิมก่อน เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจนในเรื่องนี้