การค้นหามรรคผลนิพพานในยุคปัจจุบัน : หน้า 59/121

สมัยนั้น ปรากฏมีพระภิกษุสองรูปเป็นสหายกัน รูปหนึ่ง มีนามว่า พระเขมภิกขุ กับอีกรูปหนึ่งมีนามว่า พระตรงคภิกขุ ตั้ง แต่เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนา เธอทั้งสองก็ตั้งใจศึกษาพระ จนมีความรู้สูงสุด บาลีไตรปิฎกอรรถกถาตลอดทั้งนานาพระคัมภีร์ ตามหลักสูตรการศึกษาในสมัยนั้น แล้วปรึกษากันว่าต่อไปนี้ เรา ทั้งสองจะทำอะไรกันดี พระเขมภิกขุผู้มีบุรพวาสนาว่า เราทั้งสองควรจะตั้งหน้า บำเพ็ญวิปัสสนาธุระต่อไป เพื่อบรรลุมรรคผลนิพพานในชาตินี้ให้ จงได้ พระตรงคภิกขุได้ฟังก็หัวเราะแล้วค้านว่า อะไรกัน มรรค ผลนิพพานสมัยนี้จะมีที่ไหนกัน มรรคผลนิพพานเป็นของไกลเกินฝัน หากจะมีอยู่ก็เห็นมีแต่ในพระคัมภีร์ ปัจจุบันนี้ไม่มีใครเขาสนใจ เรื่องวิปัสสนาหรือมรรคผลนิพพานกันแล้ว เรามาเป็นพระ อาจารย์ด้านคันถธุระบอกพระคัมภีร์กันดีกว่า ต่อไปภายหน้าจะ ได้เป็นใหญ่มีเกียรติยศชื่อเสียงเกรียงไกร พระเขมภิกขุหนุ่มผู้มีใจหนักแน่นประดุจภูผา ได้ฟังดัง นั้นก็ส่ายหน้ากล่าวย้ำว่า มรรคผลนิพพานในสมัยนี้ จะมีหรือไม่มี ใครเล่าจะรู้ได้ หากว่าไม่มีการบำเพ็ญวิปัสสนากรรมฐาน กล่าว เท่านั้นแล้ว ท่านก็เดินทางออกจากมหาวิหารบ่ายหน้าเข้าป่าไป