พระนาคเสนและแนวทางการเผากกลเดส : หน้า 79/91

ข้าแต่พระนาคเสน ที่ว่า ควรถือเอาดั่ง ๕ แห่งไฟ นั้น เป็นประการใด องค์ ๕ แห่งไฟ ได้แก่ ประการที่ ๑ ธรรมดาไฟ ย่อมเผาผลาญไม้ ก็ไม่ไม้ ไม้ฉันใด พระโยคาวจร Scotia ควรเผากลเดสทั้งภายในภายนอกอย่างดี ด้วยไฟ คือญาณฉันใด ประการที่ ๒ ธรรมดาไฟ ย่อมไม่มีความปรานีต่อสิ่งใด พระโยคาวจร ควรปรานีต่อสิ่งทั้งปวง ฉะนั้น ประการที่ ๓ ธรรมดาไฟ ย่อมกำจัดความเย็น ฉะนั้น พระโยคาวจร ควรทำให้เกิดไฟ คือความเพรียง เพื่อเผากลเดสทั้งปวง ฉะนั้น ประการที่ ๔ ธรรมดาไฟ ย่อมไม่มีความยินดี ยินร้าย มีแต่ทำให้เกิดความร้อนฉะนั้น พระโยคาวจร ก็ ควรมีใจเหมือนดังไฟ คือไม่นิยมยินร้าย ฉันนั้น ประการที่ ๕ ธรรมดาไฟ ย่อมกำจัดความมิดี ทำให้เกิดความสว่าง ฉะนั้น พระโยคาวจร ก็ ควรกำจัดความมิดี คือวิชชา ทำให้เกิดความสว่าง คือ ญาณ ฉันนั้น ข้อสังเกตพระพุทธโอวาท ที่ทรงสอนพระราชุลว่า คุ่ อรนราหุล เธอจอมรมจิตใจให้เศออมกลัไฟ เพราะเมื่อเธออรมจิตใจให้เศออม