พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) การสุตตคาถา : หน้า 51/53

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 39 ๑๐ การสุตตคาถา ๑ ๒๙ ธันวาคม ๒๔๙๖ นโม..... ภารา หเว ปญฺจกฺขนฺธา..... ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นภาระอันหนัก หนักตั้งแต่อยู่ในท้องมารดา โตขึ้นก็เป็นกายหนักขึ้น ไปไหน มาไหนไม่รวดเร็ว ต้องไปตามกาลของขันธ์ ต้องลำบากในการบริหารและรักษาจนกว่าจะตาย แม้ไปเกิดเป็นเทวดา พรหม อรูปพรหม สัตว์นรก สัตว์เดรัจฉาน เปรต อสุรกายก็ยังมีขันธ์ ๕ เป็นภาระอันหนักทั้งนั้น ท่านจึงได้ยืนยันตามพระบาลีว่า ภารา ทเว ปญฺจกฺขนฺธา ฯ ขันธ์ทั้ง ๕ นี้เป็นของหนัก การถือมั่นในขันธ์ ๕ เป็นทุกข์ในโลก การทิ้งภาระที่หนักนั้น ได้ ชื่อว่า เป็นผู้ถอนตัณหาทั้งรากได้ หมดกระหายไปนิพพานได้ หมดทั้งสากลโลก เอาขันธ์ ๕ ของตัวเองไปไม่ได้ แม้ไม่ทิ้ง ถึงเวลาตาย ก็เอาไปไม่ได้ แม้ของ คนอื่นๆ ก็เอาไปไม่ได้ “ต่างคนต่างมา ต่างคนต่างไป ต่างคนต่างตาย ต่างคนต่างเกิด ตาย ตายคนเดียว เกิด เกิด คนเดียว เราอยู่คนเดียวนะนี่นะ ไม่ได้อยู่หลายคน อยู่กี่คนก็ช่าง ตายไปด้วยกันไม่ได้ เกิดคนเดียว ตายคนเดียวทั้งนั้น จะแฝดหรือจะติดกันอย่างไรก็ตามเถิด คนละจิตคนละใจทั้งนั้น ต่างคนต่างมา ต่างคนต่างไป ต่างคนต่างตาย ต่างคนต่างเกิด” ดังนั้น จึงต้องรู้จักการถอดขันธ์ ๕ วางขันธ์ ๕ ผู้ที่จะถอดวางขันธ์ ๕ ต้องตั้งอยู่ใน “สังวรกถา” ต้องอาศัยความรู้ความเห็นแยบคาย ต้อง ละทิ้งความยินดีในอารมณ์นั้นๆ ผู้ที่เห็นอารมณ์งามใน รูป รส กลิ่น เสียง โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ ไม่สำรวมในอินทรีย์ทั้งหลาย ไม่รู้จักประมาณในการบริโภคอาหาร มีความเกียจคร้าน อยู่ในอาการอันบัณฑิตพึงรังเกียจ มีความเพียรเลวทราม “มารย่อมประหารบุคคลนั้นได้ เหมือนลมประหารต้นไม้อันมีกำลังทุพพลภาพได้ฉันนั้น”