ข้อความต้นฉบับในหน้า
แบบเรียนบาลีไวยากรณ์สมบูรณ์แบบ
อาขยาน
ส่ง+น +ย +ดี
ลนสมะที่สุดดา ส่ง+น +ย +ดี
ลสันตำแหน่ง กับ ย
แปลนึกติิติเป็น น
สนุนหยติ ย่อมผดสอจ
ย มีระ ะ เป็น้อค่า เมื่อสับตำแหน่งกับ ทูลสับตำแหน่งกันเฉพาะยื่นชนะเท่านั้น ดังนั้น ห เมื่อ มาอยู่ในตำแหน่งของ ย จึงไม่มีระ เป็นอา
๔. ลงหลัง ทรฎ แปลงสระ อ ที่ ทา เป็น อิ เช่น
ส่ง+อ+ท+ย+มี ส่ง+อ+ท+ย+ดี
แปลง อา เป็น อิ ส่ง+อ+ท+ย+ดี แปลงนึกติเป็น ม สุ+อ+ท+ย+ดี ทะระ อ เป็น อา เพราะ มุ สมทายม ย่อมสมทาน
๕. ลงหลัง ชน ทรฎ ในความเกิด แปลง ชน เป็น ชา และลงหลัง ป, ต, ค, ไอ่งดในเดิม
ชน+ย+ดี
แปลง ชน เป็น ชา ลำจริงเป็น
ขายดี ย่อมเกิด ตา+ย+ดี
ตา+ย+ดี
ตายดี
ย่อมรักษา
๖. หมวด ส ทรฎ
เมื่อประกอบเป็นคำตูกจาก ลง หม, ณ, อุณ, อุณา ปัจจัยเหมือน ถึงแม้จะเป็นปัจจัยมี ณ อุพันธิต ติด ตามมาไม่ท่าการพทุทธฤฏูเหมือน แผ, ณย, ณเนป,ณาป และปัจจัยนี้มี ณ อุณันต์ติดตามมา ย จึงมีวิธีการเฉพาะหมวด ส ทรฎดังนี้
๑. ณ ปัจจัยแล้วพฤกษ์ อ ที่ ณ เป็น โอ เช่น
พฤกษ์ อ อบเป็น โอ สําเร็จเป็น
สุโจนิดิ ย่อมฟัง
พฤกษ์ อ เป็น โอ สําเร็จเป็น
สุโจนิดิ ย่อมฟัง ลบ อ สะระหลัง สําเร็จเป็น
สุโจนิดิ ย่อมฟัง