แบบเรียนบาลีอายุอาณาคลับแบบ : หน้า 8/87

แบบเรียนบาลีอายุอาณาคลับแบบ อายขนาด ประธานเจ้าของกริยายอาณาคลับ ในวิภัตตัวยานตาม ๘ หมวดที่แสดงมานี้ มีประธานหรือเจ้าของกริยาเหมือนกันทุกหมวดดังนี้ ปรัสสนุท บรูโส ฯลฯ ปุริโส ฯลฯ ตุวะ ตุมมَه อุตตมน ออ่ มัย โน อัตตโนมะ อัตตโนมะ ปรอโย ฯลฯ ตุมมะ ฯลฯ ออ์ มัย โน ปรรมบรรพนั่น นามนามทุกศัพท์ทั้งเป็น โลเกยะ โลกุตตระ สนฺฑะ องฺตะ เป็นประธานได้ทั้งสิ้น ยกเว้น อมฺห (ออ มัย โน) และ ตุมมะ (ตุวะ ตุมมะ โอํ) องค์ประกอบที่ ๒. กาล ความหมายของกาล แปลว่า เวลา ในทางไวยากรณ์ หมายถึง กริยาอากัปกริยาที่เกิดขึ้นนั้น ๆ มีเครื่องหมายบอกเวลาที่เกิดขึ้น เช่น กริยาอากัปกริยาที่เป็นอดีต, ปัจจุบัน ในกริยาอากัปกริยานี้ จะกำหนดได้ว่า กริยานั้นเกิดเมื่อใด หรือ กริยานี้เป็นกาลอะไร ต้องกำหนดที่หมวดวิภัตติ กาลแบ่งเป็น ๓ ๑. ปัจจุบันกาล แบ่งออกเป็น ๓ คือ ๑.๑ ปัจจุบันแท้ ๑.๒ ปัจจุบันใกล้อดีต ๑.๓ ปัจจุบันใกล้อนาคต ๒. อดีตกาล แบ่งออกเป็น ๓ คือ ๒.๑ อดีตกาลล่วงแล้วไม่มีที่ผ่านมา ๒.๒ อดีตกาลล่วงแล้ววานนี้ ๒.๓ อดีตกาลล่วงแล้ววันนี้ ๓. อนาคตกาล แบ่งออกเป็น ๒ คือ ๓.๑ อนาคตของอดีต ๓.๒ อนาคตของปัจจุบัน จะกำหนดได้ว่า กริยานี้เป็นกาลสันธานนี้ ต้องอาศัยอยากกริยาวิเศษติเป็นเครื่องหมายจึงจะรู้ได้