ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมภว วรรณวัฒนาวาทารักษาการพระพุทธศาสนา
ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมฉบับที่ 11) ปี 2563
อาจารย์ : เกี่ยวกับคำสอนของมหายานนั้น ไม่ใช่ว่าจะเกิดขึ้นจากกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งกลุ่มเดียวของ “พระพุทธศาสนายุคแบ่งนิยาย" แต่มคิดว่าเกิดขึ้นจากหลาย ๆ กลุ่ม กล่าวคือ กลุ่มคนที่หลากหลายในสถานที่ต่าง ๆ ได้สร้างพระสุร คใหม่ ๆ ขึ้นด้วยประกายความคิดต่าง ๆ นานา
ในยุคนั้น เมื่อชื่อ “พระพุทธศาสนามหายาน" ยังไม่ปรากฏ ดังนั้นความคิดที่ว่าตนเองได้สร้างแนวคำสอนที่ไม่ถูกต้องขึ้นมา ก็จึงไม่มีเช่นกัน และเมื่อพระพุทธศาสนารูปแบบใหม่ ๆ ดังกล่าว ได้อิ่นเดือนไหนขึ้นในแต่ละยุค แต่ละพื้นที่ โดยเริ่มต้นจากกระแสเล็ก ๆ แต่เมื่อสั่งกาลผ่านไป กระแสเล็ก ๆ ทั้งหลายเหล่านี้ได้ไหลมารวมกัน จนเกิดเป็นแม่น้ำนสายใหญ่ ที่เรียกว่า “พระพุทธศาสนามหายาน”
เป้าหมายสูงสุดของ “พระพุทธศาสนามหายาน”
คือ “การต่อสู้เป็นพระพุทธเจ้า”
นักศึกษา : เกี่ยวกับเรื่องราวการกำเนิดขึ้นของ “พระพุทธศาสนามหายาน” พอที่จะเข้าใจได้ แต่ผมมีคำถามข้อหนึ่ง คือ ทำไม “พระพุทธ-ศาสนามหายาน” จึงมีแนวคิดว่า rareเป็นกุศลสิทธิ์่การบรรลุธรรม23 ได้รับ ? หรือจะเป็นเพราะต้องการลดระดับเครื่องกันเพื่อให้มีศาสนิกชนเพิ่มขึ้น ผมคิดว่าน่าจะเป็นเช่นนั้น
ผู้แปล : แม้การบรรลุธรรมจะมีระดับขั้น ตั้งแต่พระโสดาบันไปถึงพระอรหันต์ ดังที่ปรากฏอยู่ทั่วไปในคัมภีร์พระพุทธศาสนา ซึ่งแน่นอนว่ากุศลสิทธิ์่ผู้ออกเรือนอสมารถบรรลรรมในขั้นต้น เช่น พระโสดาบัน เป็นต้นได้ แต่การบรรลุธรรมในที่นี้ ผู้เขียนหมายอาการบรรลุนสูงสุด โดยที่การบรรลุธรรมขั้นสูงสุดใน “พระพุทธศาสนายุคแบ่งนิกาย” คือ การบรรลุอรหันต์ ส่วนการบรรลุธรรมขั้นสูงสุดของ “พระพุทธศาสนามหายาน” คือ การบรรลุสมามติญาณเป็นพระพุทธเจ้า