ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับรวมที่ 3 ปี 2559 : หน้า 36/49

94 ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับรวมที่ 3 ปี 2559 [15] สัมมาสังกิัฐในระดับโลกียะไม่มี, ศรัทธิณิทธีในระดับโลกะ ไม่มี48 [16] อัปพยากฎธรรมทั้งหลายไม่มี49 [17] because ที่เข้า สู่สัมยัถวนิยาม(samyak tva niyāma) จึงควร กล่าวว่าประหารถสงโยชนทั้งหลายได้50 (เอ็งอรรถ ต่อจากหน้า 91) ดังนั้น หากพิจารณาจากข้างต้น คล้ายกับว่ามีเวลาเปลี่ยนไป หลักธรรมต่าง ๆ อาจมีการปรับเปลี่ยนไป แต่ในกรณีนี้อาจมีตัวแปรต่าง ๆ เข้ามาพิจารณาประกอบเพิ่มเติมด้วยเช่นกัน คำรับรืรมส่วนเก่าและส่วนเพิ่มเติม ๆ) นิยายเดิมที่กล่าวกันถึงในคำรัห ถมีการแจกจ่ายออกไปแล้วเปลี่ยนชือหรือมีการปรับเปลี่ยนแนวคิดไปจากเดิมหรือไม่ หรือมีการปรับเปลี่ยนสลับไปสับมาของแนวคิด ซึ่งพอจะมองเห็นร่องรอยได้ในคำปรัถกถวอัตตร-ถกาที่กล่าวไว้ว่า เป็นนิยายมหาสมุทรบางพวก เนื่องจากเป็นประเด็นที่ใช้เวลาและเนื้อที่มากและในบางประเด็นที่เกี่ยวเนื่องคงอยากที่จะหาคำตอบได้ เนื่องจากข้อมูลที่ลงเหลือในปัจจุบันไม่สามารถให้คำตอบได้อย่างชัดเจน เช่น เรื่องนี้ชัดเจน ถะนั้นผู็เขียนขอแปลตามฉบับตีพิมพ์ไปก่อนในโอกาสนี้ 48 X:無間正見. 無世信根; Pm: 世間無正見。世間無信根;A: 無世信正見。有世信根。Teramoto ได้แก้ไขขับบ A เป็น 無世正見。無世信根。Bhavya: พระตาคตไม่สัมมาทิฏฐิในระดับโลกะ; Vinita deva: ศรัทธิณิทธีระในระดับโลกะไม่มี 49 X:無無記法; Pm: 無無記法; A: 無有記法. Teramoto ได้ทำการแก้ไขขับบ A เป็น 無無記法 50 ฉบับฉบับของ X, Pm แปลไปในทิศทางเดียวกัน X: เข้าท๋อดิแร๊ง; A: 入正性เกิด. 可說断一切結, Pm: 若คน正起。 一切結 แต่อิบิบทและฉบับจีน A คล้ายกับแปลไปในทิศทางเดียวกันคือ "ไม่สามารถประหารสงโยชน์" 超昇離生 不一斷一結.