บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค - อาขยาตและกิตก์ บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ 2 อาขยาต และ กิตก์ หน้า 10
หน้าที่ 10 / 65

สรุปเนื้อหา

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกฎเกณฑ์ของการใช้กิริยาในภาษาบาลี โดยเฉพาะในการใช้วิภัตติ ซึ่งมีการจำแนกบุรุษออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ประถมบุรุษ, มัธยมบุรุษ และอุตตมบุรุษ การเลือกใช้กิริยาและวิภัตติให้ถูกต้องตามบุรุษที่ต้องการจะสื่อความหมาย เช่น โส ยาติ หรือ อห์ ยามิ เพื่อให้เข้าใจความหมายได้ง่ายแม้จะไม่กล่าวชื่อ บุรุษที่ถูกต้อง.

หัวข้อประเด็น

-บาลีไวยากรณ์
-วจีวิภาค
-กิริยาประกอบวิภัตติ
-บุรุษในภาษาบาลี
-อาขยาตและกิตก์

ข้อความต้นฉบับในหน้า

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 159 โส คนติ เขา ไปอยู่, เต คจฺฉนฺติ เขาทั้งหลาย ไปอยู่ ยกไว้แต่นามศัพท์ที่เป็นเอกวจนะหลาย ๆ ศัพท์ รวมกันด้วย "จ" ศัพท์ ใช้กิริยาเป็นพหุวจนะ ซึ่งจะมีแจ้งในวากยสัมพันธ์ข้างหน้า บุรุษ (๑๑๓) วิภัตตินั้น จัดเป็นบุรุษ ๓ คือ ประถมบุรุษ ๑ มัธยม บุรุษ ๑ อุตตมบุรุษ ๑, เหมือนปุริสสัพพนาม, ถ้าปุริสสัพพนามใด เป็นประธาน ต้องใช้กิริยาประกอบวิภัตติให้ถูกต้องตามปุรสสัพพนาม นั้น อย่างนี้ :- โส ยาติ เขา ไป, ตัว ยาสิ เจ้า ไป, อห์ ยามิ ข้า ไป. ในเวลาพูดหรือเรียนหนังสือ แม้จะไม่ออกชื่อ ปรุสสัพพนาม ใช้แต่วิภัตติกิริยาให้ถูกต้องตามบุรุษที่ตนประสงค์จะ ออกชื่อ ก็เป็นอันเข้าใจกันได้เหมือนกัน, เหมือนคำว่า เอกิ [เจ้า] จงมา ถึงจะไม่ออกชื่อ "ตัว" ก็รู้ได้ เพราะ "หิ วิภัตติ เป็น ปัญจมี, เอกวจนะ, มัธยมบุรุษ เมื่อเป็นเช่นนี้ ก็ส่องความให้เห็น ว่าเป็นกิริยาของ 'ตว์' ซึ่งเป็นมัธยมบุรุษ, เอกวจนะ, แม้คำว่า ปุญฺญ์ กริสฺสาม [ข้า ท.] จักทำ ซึ่งบุญ, ถึงจะไม่ออกชื่อ 'มย์' ก็รู้ได้ โดยนัยที่กล่าวแล้ว
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หน้าหนังสือทั้งหมด

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More