ข้อความต้นฉบับในหน้า
การศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบรูปแบบการพัฒนาจิตของกรรมฐาน 5 สายในสังคมไทย
A Comparative study on Patterns of Mind Development of Five Meditation Lineages in Thai Society
บทนำ
การปฏิบัติการฐานเพื่อพัฒนาจิต สืบทอดมาตั้งแต่ครั้งพุทธกาล เรื่อยมาถึงปัจจุบัน โดยอาศัยพระภิกษุผูปฏิบัติธรรมตอบตามหลักและวิธีการปฏิบัติที่พระพุทธองค์ได้ทรงไว้ ท่านเหล่านั้นไม่เพียงทำประโยชน์แก่ให้เกิดขึ้นเท่านั้น แต่ยังกำเนิดมุ่งสุขภาคประโยชน์ ด้วยการนำธรรมะที่ตนได้รับเห็นและเข้าใจ นำมาถอดแก้พุทธบริษัทให้เกิดผลแห่งการปฏิบัติตามไปด้วย และเพื่อดำรงรักษาหลักปฏิบัติที่ครูอาจารย์ หรือ ตนเองได้ปฏิบัติไว้แล้วไม่ให้สูญหายไป จึงได้นำการสอนและแนะแนวการปฏิบัติ และทำให้เกิดเป็นรูปแบบวิธีการปฏิบัติตามแนวทางต่างๆ ขึ้น ซึ่งในปัจจุบัน ได้การแบ่งสายแยกการปฏิบัติในประเทศไทย เป็น 5 สาย คือ พุทโธ อาณาปาณสติ ยหมุนอ-พงหนอ. รูปนาม และสัมมาอะวัง หรือที่วิหา ษิวรรณโณ และคณะได้จัดแบ่งการปฏิบัติในประเทศไทยเป็น 5 สายอีกแบบหนึ่ง คือ สายอานาปานสติ สายดงดงารุณอภา สายธรรมา ภาย สายวัดมหาธาตุยุวราช-รงษฤษฎิ์ และแบบประยุกต์
ปัญหาที่สำคัญประการหนึ่งที่เกิดขึ้นในสังคมกับสำนักงานกรรมฐาน คือ การจะว่ากำหนดสำนักวิปัสสนา สำนักนี้คือ สำนักนี้สอนสมาธิ สำนักนี้สอนสมถะ สานนี้สอน สติปฏิบัติ สำนักนี้ไม่สอนสมถะปฏิบัติ สังเกตผ่านสามารถนำไปสู่การวิวาทกันภายในแต่ละสำนักได้ว่า สำนักงานนี้ดีกว่าสูงกว่าอีกสำนักหนึ่ง สำนักงานนี้ถูก สำนักงานนี้ผิด ซึ่งปรากฏการณ์