ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมอธาร
วาสนาวิชาวิทยาทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 (ฉบับรวม 10) ปี 2563
3.2 เปรียบเทียบคุณสมบัติของผู้ให้กำเนิดสายการปฏิบัติ
การปฏิบัติในแต่ละสายที่ปรากฏโดดเด่นขึ้นมา ส่วนอาศัย
ครูบาอาจารย์ต้นสายที่มีความตั้งใจในการปฏิบัติ
สายพุทธโฆ มีต้นกำเนิดการปฏิบัติที่เพราะหลายจากหลวงปู่มั่น
ภูริทัตโ ติ ซึ่งได้รับบรรพชาอุปสมบทตั้งแต่เยาว์ ได้เลือกเส้นทางการ
เป็นพระภิกษุในธรรมวิถีนิกาย ซึ่งมีความเคร่งครัดในด้านการปฏิบัติ
อยู่ดูงค์ท่านมีเป้าหมายในการปฏิบัติเพื่อบรรลุมรรคผลตามคำสอนของ
พระพุทธเจ้า ท่านเป็นผู้ที่คิสิยกิถึงด้านคุณธรรม คุณเป็นอาจารย์สามารถ
รู้ว่าจะจิต และดักใจลูกศิษย์ได้ อีกทั้งเป็นผู้ที่มีความสามารถในการสอน
ได้ตรงจิตของศิษย์
สายพงหนอ-ยูบนหนอ มีพระโสภณมหาเถร คือ ที่รู้จักกันดีคือ
มหาสิยดอ เป็นผู้บรรพชาตั้งแต่เยาว์วัย อีกทั้งยังได้รับการศึกษา
ในภาคปริยัติเกตาดีและ ได้เข้ารับการปฏิบัติวิปัสสนาที่ถ่ายทอด
มาจากครูบาอาจารย์โดยยืนยันว่าการปฏิบัติซึ่งไปสุกรบรรลุมรรคผล
นิพพานนั้นอยู่จิง และเข้าสู่จริงในปัจจุบัน ท่านเป็นผู้ที่เผยแผนแนว
การปฏิบัติ โดยการจัดบรรงมวิปัสสนากรรมฐานเป็นรูปแบบเกิดขึ้นใน
ประเทศเมียนมา ควบคู่กับการเขียนตำราด้านการปฏิบัติออกมามีแผ่หลาย
ทำให้การปฏิบัติตามแนววิปัสสนาเป็นที่แพร่หลาย
สายอาบนาบปานสติ มีพระธรรมโกศาจารย์ หรือ หลวงพ่อพุทธทาส
เป็นผู้มีความตั้งใจในการศึกษาและปฏิบัติตามคำสอนของพระ-
สงฆ์มาสมุทรท่าน เป็นผู้มาชีวิตอยู่ปฏิบัติแบบ มักน้อย โดยยึดปฏิบา
แนวปฏิบัติตามรอยพระอรหันต์ อีกทั้งยังเป็นผู้ที่ศึกษาพระไตรปิฏก
และอธิบายขยายความธรรมะในฝ่ายโลกุตตระ ที่เป็นรวมอันเลิกซึ่ง
ปรากฏเป็นการเทคสอน มีผลงานเป็นหนังสือ และบทเทคนิคธรรม