ธรรมอารามและการปฏิบัติธรรม : หน้า 41/49

ธรรมอาราม วาสนาวิชาวิถีทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 (ฉบับรวมที่ 10) ปี 2563 ของผู้ปฏิบัติประจำ จะอยู่ในที่พักเดียว และมาปฏิบัติธรรมรวม มีความสงบ และมีศรีภาวะในการอยู่ร่วมกัน ลักษณะของสถานที่ในการปฏิบัติงานทั้ง 5 สาย พบว่ามี 2 ลักษณะ คือ 1) แบบเน้นธรรมชาติเกี่ยวกับป่า คือ สายพุทธโฒ และสายอานาปนสติ ซึ่งเป็นลักษณะที่สอดคล้องกับเสนาะะในสมัญญผล และคุณโมคลาลนสูตร อานาปนสติสูตร ที่แสดงลักษณะที่ปฏิบัติ ดีป ที่จะทำให้กรรมฐานก้าวหน้ามากขึ้น 2) แบบอยู่ในสำนักปฏิบัติในชุมชน คือ สายพองหนอ-ยุบหนอ สายปนาม และสายสมาธิอะหัง ซึ่งจะต้องมีการแยกที่พักชายหญิงสร้างห้องปฏิบัติธรรม สร้างหอฉัน และเน้นกิตกฎิคำหนดในคำมีครั้วจูทิธิยามรคา 1. ไปสะแกดา 2. เฉย ในอีกก็ต 3. ไม่มีสัตว์ร้ายรบกวน 4. ปัจจัย 4 หาได้ง่าย 5. มีภิกุทธรรมทรงวินัยอยู่ 3.7 เปรียบเทียบผลของการพัฒนาจิตและวิธีการวัดผล สายพุทธโฒ พัฒนาผลจากการบรรลุอัปปนาสมาธิ และต่อด้วยวิปัสสนา โดยผลนั้นจะเกิดขึ้นโดยผู้ปฏิบัติจะทราบด้วยตนเอง โดยสังเกตได้จากสภาวะจิตใจที่ปราศจากกลิ่น และหากมีข้อสงสัยในการปฏิบัติ ก็จะเป็นการสอบถามจากหลวงปู่มั่น สายอานาปนสติ ใช้การปฏิบัติตามอานาปนสติสูตร ซึ่งสามารถวัดผลการปฏิบัติได้ด้วยตนเอง จากวิธีการที่ค่อยๆ ปฏิบัติไปเพิ่มขึ้น และจากสภาวะกิเลสหรือความทุกข์ที่อยู่ในใจคลายลง และผลก็จะเกิดขึ้น 27 พระพุทธโฆษเถระ คัมภีร์วิสุทธิมรรค 100 ปี สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ), 212.