การศึกษาบริบทเปรียบเทียบรูปแบบของพัฒนาจิตของกรรมฐาน 5 สายในสังคมไทย : หน้า 18/49

การศึกษาบริบทเปรียบเทียบรูปแบบของพัฒนาจิตของกรรมฐาน 5 สายในสังคมไทย A Comparative study on Patterns of Mind Development of Five Meditation Lineages in Thai Society 2. รูปแบบการพัฒนาจิตของกรรมฐานครั้งในสังคมไทย การปฏิบัติธรรมในประเทศไทยในปัจจุบัน สามารถแบ่งออกเป็น 5 สายกรรมฐาน ซึ่งมีความแตกต่างหลายด้าน ได้แก่ สายพุทธสายอานาปานสติ สายพองหนอ-ยูหนอ สายรูปนาม และสายสมามะระหัง โดยในแต่ละสายมีรูปแบบในการปฏิบัติจิต ดังต่อไปนี้ 1. การปฏิบัติสายพุทโธ หรือที่รู้จักกันว่าเป็นแนวปฏิบัติของพระป่า ที่อาศัยการปฏิบัติติดต่อกัน4 ซึ่งเรียกว่าเป็นพระกรรมฐาน20 การปฏิบัติสายนี้แพร่หลายในหมู่พระภิกษุ ซึ่งได้รับการยกย่องและมีชื่อเสียง ปรากฏอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จึงมีการเรียสายพุทโธนี้ว่าสายดงกรรมฐานครั้ง หรือหากเรียกตามชื่อของพระอาจารย์ที่เป็นต้นกำเนิดที่ทำให้รูปแบบการปฏิบัติสายนี้แพร่หลาย ก็จะเรียกว่าเป็นสายของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต22 มีวิธีการในการฝึกด้วยการกำหนดลมหายใจคู่กับคำวานาพุทโธในขั้นมี และมีกำหนดแยกภาคตนในขั้นวิปัสสนา ใช้รูปแบบการเดินจงกรมและนั่งสมาธิ โดยมีเป้าหมายมุ่งปฏิบัติ เพื่อมรรคผลเกิดขึ้น โดยเน้นเป็นการสอนพระภิกษุซึ่งจะปฏิบัติตามวัตร 14 ประการ เน้นดูดวงวัตร เพื่อการทรงงานกิเลส อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ ตัดขาดจากทางโลก โดยใช้วิธีการสอนแบบแนะนำให้ตรงจริต และไปปฏิบัติตนเอง