การควบคุมจิตใจเพื่อการเข้าถึงความละเอียด : หน้า 111/304

๔๓ หยาบให้ตรึก ละเอียดให้แตะ หยาบให้ “ตก” เพราะว่าเราต้องต่อสู้กับ นิวรณ์ ๕ คือ ความฟุ้ง ความง่วง ความเคลิ้ม ความลังเลสงสัย เหล่านี้เป็นต้น ดังนั้น เราต้องมีหลักของใจ เอาไว้เป็นที่ผูกใจ เหมือนม้าพยศ มีเชือกผูกเอาไว้กับหลัก ถ้าเราจะไปใช้ “แตะ” ตอนอารมณ์ยังหยาบอยู่ มันไม่ได้ เหมือนเอามีดปอกผลไม้มาผ่าฟืน จะผ่าฟืนต้องใช้มีดอีโต้ ต้องเอาความหยาบไล่เลี่ยกัน เพราะฉะนั้น ถ้าหยาบให้ตรึก ละเอียดให้แตะ พอละเอียดแล้ว เราไม่ต้องไปตรึก แค่ใช้ใจแตะเบา ๆ มันก็จะวัดเข้าไปเลย เดี๋ยวก็ชัด เดี่ยวก็ใส เดี๋ยวก็สว่างขึ้นมาเอง จ่าตรงนี้ให้ดี ๒๒ กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๕ ๑๐๙