การเข้าใจจิตในจิต : หน้า 3/43

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 155 พรหมละเอียดห้าเท่า กายอรูปพรหมหกเท่า กายอรูปพรหมละเอียดเจ็ดเท่า เข้า ถึงกายธรรมและกายธรรมละเอียด ๘ - ๙ เท่าเข้าไปแล้ว” หลวงพ่อวัดปากน้ำ อธิบายเฉพาะเรื่อง “ดวงจิต” “จิต” เป็นดวงใส เท่าดวงตาดำข้างนอก ใสเกินใส มีหน้าที่คิดอย่างเดียว (ดวงรู้ ก็รู้อย่างเดียว ไม่มีหน้าที่คิด ดวงจำก็จำอย่างเดียว ดวงเห็นก็เห็นอย่างเดียว จะสับเปลี่ยนกันไม่ได้ แต่ว่าถ้าไม่รู้ หลักความจริงแน่นอน ท่านก็แปลเอาดวงจิตไปรวมเข้ากับรู้เสีย) ใจเป็นปกติ คือ ภวังคจิต ใสเหมือนกับน้ำใส “เมื่อจิตระคนด้วยราคะ เหมือนน้ำแดงเข้าไปเจือเสียแล้ว จิตระคนด้วยโทสะ เหมือนยังกับน้ำเขียว น้ำดำ เข้าไปปน... จิตระคนด้วยโมหะ เหมือนน้ำตมเข้าไป ระคนเสียแล้ว ไอ้จิตใสนะมันก็ลางไป ก็รู้นะซิ” - ท่านจึงได้กล่าวว่า เห็นจิตในจิต ระคนด้วยราคะ ปราศจากราคะ ก็รู้ เมื่อใจตั้งมั่นถึงใส ก็รู้ชัดๆ อย่างนี้ - การไม่ถือมั่น รู้จักปล่อยวาง ไม่ติดอะไร จึงเป็นเพราะเห็นจิตในจิตอยู่เนืองๆ