การระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า : หน้า 5/57

จากด้านบนพระพุทธโพธิสมาธิ ได้พระรรถนา "คุณ" ของพระพุทธเจ้าทั้งเก่า ประการเป็นลำดับ เช่น ยกว่า araham และพรรณนาพระคุณดังนี้ พระโยคอ ย่อมระลึกเนื่อง ๆ ว่า พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น ทรงเป็นพระอรหันต์ ... เพราะความเป็นผู้ใกล้ชิด พระทรงกำจัดอริย(ข้าศึก) และพระทรงทำลายอร(ชัก) และพระทรงทำลายอร(ชัก)ได้ เพราะทรงเป็นผู้คงต่อทักษิณาวัติุ ฯลฯ มีหลายมิจฉเป็นต้น “พุทธานุสติ” ที่กล่าวไว้ใน วิสุทธิธรรม คล้ายกับมีเฉพาะนีนี้ กล่าวคือ การระลึกถึง “คุณ” เพียงเท่านั้น ทางคัมภีร์ วิสุท ติมรรฺ( Vimuttimagga, 解脱論) จบโดยพระอุปโลสิตระ ซึ่งนักวิชาการส่วนใหญ ่ เห็นต้องกันว่า วิสุท ติมรรฺ ถูกจบขึ้นก่อนคัมภีร์ วิสุทธิธรรม 7 กให้ข้อมูลไปในทิศทางเดียวกัน พระพุทธโพธิสมาธิกล่าวอย่างน่าสนใจว่า เมื่อปฏิบัติ “พุทธานุสติ” โดยการคิดระลึกถึง “คุณ” ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะได้สมาธินั้น “อุปจาระ ____________________ 5 วิสุท. 2/125/274-275 (ฉบับภูมิพลโลภิกขุ) 6 คำมธี วิจิตติมรรค เป็นวรรณดิลิปิประถมบทนิสาส ที่อธิบายไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งเป็นทางแห่งความหลุดพ้น (วิจิตติมรรค) โดยถูกรวบรวมก่อนคัมภีร์ที่มีชื่อคล้ายกันคือ คัมภีร์ วิสุท ติมรรฺ ของพระพุทธโพธิสมาธิซึ่งจะจรนาตนแนวทางของสำนักมหาวรายของลังกา แต่เป็นที่น่าเสียใจว่า คัมภีร์ วิสุท ติมรรฺ ฉบับภาษาลังกาได้สูญหายไป ยังลงลงเหลือแต่ฉบับภาษาจีน (T32 no.1648) ซึ่งได้รับการแปลออกมาเป็นภาษาอังกฤษ ภาษาญี่ปุ่น ส่วนในภาษาไทย พระพรหมบัณฑิต (ประยุร ธมมจิตโต) ได้ทำการแปลออกมาจากฉบับภาษาอังกฤษ (ดูเพิ่มเติม พระพรหมบัณฑิต (ประยุร ธมมจิตโต) 2554: 8-11) 7 พระพรหมบัณฑิต (ประยุร ธมมจิตโต) (2554: 8-11) 8 ดูเหมือนว่าใน วิจิตติมรรค ฉบับแปลของท่าน Ehara et al. (1961:141) จะนำเสนอการแปลที่มีความเกี่ยวข้องกับพระพุทธรูปในการเจริญภาวนาพุทธานุสติ (ต่อหน้าก็ต่อไป)