พระมหากัจฉายะและการอุปฐากเด็ก : หน้า 70/96

พระมหากัจฉายะรับเด็กไปอุปฐาก พระเถระรับว่า “เด็ก” แล้วพาเด็กนั้นไปตรวจดูว่า “บุญกรรมที่อ เสวยสมบัติของคุณสังกิ้งของเด็กนั้น อยู่หรือหนอเเละ?” คิดว่า “สัตว์ผู้มีบุญมาก จงบังสมบัติใหญ่ เด็กยิ่งเล็กน่า แม่บุตรของเขาก็ยังไม่ถึงความแกร่อ” จึงได้พาเด็กนั้นไปส่งเรือนของอุปฐากคนหนึ่งในกรุงตักสิลา อุปฐากนั้น ใหัวพระเถระแล้วนั่งอยู่ เห็นเด็กนั่นแล้วเรีนถามว่า “ท่านได้เด็กหรือขอรับ?” พระเถระตอบว่า “เออ อุบาสก เขาจับบวชแต่งเป็นเด็กเล็กน่ากอยู่ใน สำนักงานของท่านเกิด.” อุบาสนั้นรับว่า “ศีละของบ้านแล้วตั้งเด็กไว้ในฐานะเพียงดังบุตรบำรุงแล้ว. กิสินค้าในเรือนของอุบาสนั้น เป็นของที่สงวนไว้แล้วสิ้น ๑๒ ปี. เขาไปสู่ระหว่างแห่งบ้าน นำเอาสินค้าแม่ทั้งผดไปสู่ตลาด ให้เด็กนั่งใน ตลาดแล้ว บอกราคาแห่งสินค้านั้นๆ แล้วว่า “เจ้าพี่คือแอทรัพย์ชื่อ มีประมาณเท่าใด แล้วจึงให้ส่งนี้และสิ่งนี้” ดังนี้แล้วก็กลายไป. เทพาช่วยให้เด็กขายของได้หมด ในวันนั้น เทพาดูผู้รักษาพระนคร ทำให้ชุนมีความต้องการ (ด้วยวัตถุ) โดยที่สุดแล้วว่าพิริยะและผกษี ให้บ่ายหน้าไปสู่ตลาดของเด็กเท่านั้น เด็กนั้น ขายสินค้าแก่สะสมไว้สิ้น ๑๒ ปี (หมด) โดยวันเดียวเท่านั้น กุฏิพิมพาไม่เห็น อะไรๆ ในตลาด จึงกล่าวว่า “พ่อ สินค้าทั้งหมด เจ้าให้บ่ายหย่เสียแล้วหรือ.” เด็กตอบว่า “ฉันไม่ได้ให้สินค้าแยบย่อย ฉันขายสินค้าทั้งหมดตามนัย ที่ท่านบอกไว้แล้วนั้นแหละ นี่เป็นค่าของสินค้าเช่อนไน นี่เป็นค่าของสินค้า ชื่อโน้น.” กุฏิพิมพา่ำใจ คิดว่า “บรรดาที่ค่ำได้สามารถ เพื่อจะเป็นอยู่ในที่ใด ที่หนึ่งได้” จึงให้ลูกสาวผู้เจริญวัยแล้วในเรือนของตนแก่เขา สั่งพวกบูรษว่า “พวกเจ้าจะสร้างเรือนแก่เขา” เมื่อเรือนสำเร็จแล้ว จึงบอกว่า “พวกเจ้าจงไป จงอยู่ในเรือนของตน.”