คุณค่าของความกตัญญูในวัยเด็ก : หน้า 165/258

แม้ในวัยเด็ก ที่กำลังวิ่งซุกซนในท้องนากับสัตว์เลี้ยงที่ท่าน จูงออกไปเลี้ยงทุกเช้า และใช้งานไถนาในหน้าฝน เมื่อสัตว์เลี้ยง นั้นแก่ตัวมาทานาไม่ไหว ฟันไม่มี ก็เลี้ยงไว้ ไม่ฆ่า ด้วยเห็นคุณ ที่สัตว์นั้นได้เคยทําประโยชน์ให้ คุณยายจะเป็นคนคอยไปหาหญ้า อ่อน ๆ มาป้อนใส่ปากให้มันกินทุกวัน จนกระทั่งมันตายไปเอง ฯลฯ เรื่องต่าง ๆ เหล่านี้ ล้วนเป็นเรื่องแห่งความประทับใจใน ความกตัญญูรู้คุณของคุณยาย ที่ข้าพเจ้าได้ฟังมาจากเรื่องราว ในอดีตของท่าน และยิ่งเมื่อข้าพเจ้าได้มาใกล้ท่าน ยิ่งเห็นถึง อัธยาศัยแห่งความเป็นผู้มีความกตัญญูรู้คุณของท่าน ซึ่งล้วนแต่ เป็นภาพอันงดงามที่ประทับอยู่ในใจของข้าพเจ้า เมื่อข้าพเจ้าได้มีโอกาสติดตามคุณยายไปยังสถานที่ต่างๆ ภายในวัด ข้าพเจ้ามักจะได้ยินคุณยายเอ่ยถึงชื่อท่านผู้ใจบุญท่าน นั้นท่านนี้อยู่เสมอ ด้วยความขอบคุณและนึกถึงคุณ ตั้งแต่หน้า วัดถึงท้ายวัด คุณยายจะจำได้หมดว่า แต่ละสิ่งแต่ละอันมีความ เป็นมาอย่างไร ใครเป็นคนให้ความอุปถัมภ์ช่วยเหลือ หรือยาย ไปบอกบุญใครมา จนข้าพเจ้าอดที่จะทึ่งในความสามารถในการ จดจำของคุณยายไม่ได้ “แผ่นดินผืนนี้ ให้คุณหวิน (อุบาสิกาถวิล วัติรางกูล) ไป ขอ จะเอาสัก ๕๐ ไร่ เขาให้หมดยืน ๑๙๖ ไร่” รู้คุณคน ๑๖๕