ภาวนากับจิตและการกระทำที่ถูกต้อง : หน้า 13/137

ภาวนา - จิต ไม่ใช่คิดจะเบียดเบียนไม่เว้นแม้คนใกล้ชิด หรือที่สำนวน ชาวบ้านพูด ว่าคิดที่จะเลี้ยงลูกเลี้ยงเมียด้วยลำแข้ง อะไรทำนองนี้ การที่จะมีความ คิดถูกต้องอย่างนี้ได้ จะต้องมีความเห็นถูกเป็นมาตร ฐานอยู่ก่อนว่า ทำดีได้ดีนะ ทำชั่วได้ชั่วแน่นอน พอมีความเห็นถูกต้องเป็นมาตรฐานดี ความคิดประจำวันก็ มีแนวโน้มว่าจะดีตาม ยิ่งมีความเห็นเป็นมาตรฐานดีมากขึ้นเท่าไร ความคิดก็จะดีมาก หนักแน่นมากขึ้นเท่านั้น แต่อย่างไรก็ตามแม้จะ มีความคิดดี แต่การกระทำกับคำพูดอาจจะไม่ดีก็ได้ เช่น คำด่าเป็นคำ ที่ไม่น่าฟัง คำพูดโป้ปดมดเท็จ เพ้อเจ้อ ก็ไม่เคยก่อให้เกิดผลดีแก่ตัว เองได้ตลอดรอดฝั่ง รู้นะว่าทำดีได้ดี ด่าไม่ดี แต่แหม...วันนี้ถ้าไม่ได้ด่าใคร คงอกแตกตาย เลยด่าโพล่งออกไป มรรคองค์ที่ ๓ สัมมาวาจา คือเจรจาชอบ จึงมีความจำเป็น เพราะฉะนั้นแม้ใครจะมีความคิดถูก มีความเห็นเป็นมาตรฐานดีอย่าง ไรก็ต้องระวังปากด้วย ๔ มรรคองค์ที่ ๔ สัมมากัมมันตะ การกระทำชอบ คือชอบที่ จะไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่เจ้าชู้ เป็นการระวังประคองกายไว้ให้ดี มรรคองค์ที่ ๕ สัมมาอาชีวะ อาชีพชอบ คือมีอาชีพที่สุจริต คือไม่โกงเขากิน และไม่ค้าของต้องห้าม ได้แก่ ไม่ค้ามนุษย์ ไม่ค้าสัตว์ เพื่อฆ่า ไม่ค้าอาวุธ ไม่ค้ายาพิษ และไม่ค้ายาเสพติด การค้าทั้ง ๕ อย่างนี้ ภาษาพระเรียกว่า มิจฉาวณิชชา เป็นอาชีพที่ไม่ควรทำ มรรคองค์ที่ 5 สัมมาวายามะ มีความเพียรชอบ คือเพียร ที่จะละความชั่วและเพียรที่จะทำความดีให้ยิ่งๆ ขึ้นไป ถามว่าความเพียรอย่างนี้ในตัวของเรามีไหม ก็บอกว่ามี แต่ มันแก่กล้าพอไหม มันยังไม่พอนะ “เป็นต้นว่า แหม...วันนี้ฟังพระท่าน เทศน์ ท่านสอนนั่งสมาธิดีจังเลย ต่อไปนี้เราจะนั่งสมาธิทำความเพียร ห ล ว ง พ่ อ 13 ตอบ ปั ญ ห า