คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ : หน้า 33/263

๒๔ คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ จากสถานการณ์ตรงนี้มีข้อพึงสังเกตว่า ๑. ตามที่สิงคาลกะกราบทูลพระบรมศาสดาว่า เขาไหว้ทิศ เพราะทำตามคำสั่งของพ่อก่อนตาย จึงมีนัยว่า แม้เขาจะเคยเป็น เด็กดื้อรั้นอวดดีมาก่อน เขาก็อยากเป็นคนดีเหมือนกัน แต่ไม่รู้ว่า จะทำอย่างไร นี่คือพื้นใจของมนุษย์ทั่วไป แม้โจรก็ยังอยากดี แต่ จำกัดด้วยปัญญา คือมีปัญญาน้อย คิดได้เพียงแค่ว่า การเป็นโจร เป็นการงานอาชีพที่ดีที่สุดสําหรับเขาแล้ว ๒. ก่อนตายพ่อสั่งให้ไหว้ทิศ ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพ บูชาสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติ อาจแสดงได้ว่าในสมัยพุทธกาล คน ที่ยังไม่รู้จักพระพุทธศาสนา นิยมกราบไหว้สักการะสิ่งแวดล้อม ตามธรรมชาติ เมื่อถูกภัยคุกคาม จึงเกิดมีวัฒนธรรมการไหว้ทิศกัน และนี่คือที่มาของความคิดที่ว่า การกราบไหว้ธรรมชาติแวดล้อมจะ ช่วยให้ผู้กราบไหว้รอดพ้นจากภัยพิบัติต่างๆ หรือประสบความ รุ่งเรืองได้ ความคิดที่ว่า พระเจ้าคือธรรมชาติ ย่อมเกิดขึ้นโดยวิธีนี้ ๓. หลักการเรียนการสอนคุณธรรมเบื้องต้นแก่เด็กอย่างหนึ่ง คือ การให้จดจําคําสอนของพ่อแม่ เป็นการปลูกฝังอบรมเพื่อให้ เกิดศรัทธาไว้ให้ได้เสียก่อน ครั้นเมื่ออินทรีย์” แก่กล้าพอแล้ว วัน หนึ่งในภายภาคหน้า คำสอนนั้นจะออกฤทธิ์ออกผลเกิดเป็น 0 ความเข้าใจถ้ามีกัลยาณมิตรมาสะกิดหรือชี้แนะให้ ๔. การที่สิงคาลกะไหว้ทิศ และการที่เขากราบทูลขอร้อง อินทรีย์ คือ ธรรมชาติที่เป็นใหญ่ ในการกระทำหน้าที่แต่ละอย่างๆ ของตน ประกอบด้วยสัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา