คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ : หน้า 144/263

໑ຕວ คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ ย่อมเป็นการพัฒนาความอดทนยิ่งขึ้น ยิ่งกว่านั้น ในระหว่างฝืนใจ ปฏิบัติ ยังอาจมองเห็นผลดีของการปฏิบัติต่างๆด้วยปัญญาของ ตนเอง ย่อมเป็นผลให้ยินดีที่จะปฏิบัติเรื่อยไป นับเป็นการพัฒนา ลักษณะนิสัยของคนดี บัณฑิต หรือ มิตรแท้ ได้โดยอัตโนมัติ ในที่สุดก็จะกลายเป็นบัณฑิตผู้ถึงพร้อมด้วยศีล อย่างไรก็ตาม “วินัย” นั้นมีขอบเขตกว้างขวางมาก ไม่ใช่ จํากัดอยู่ในเฉพาะการละบาป ๑๔ ประการ ดังที่กล่าวไว้ในบทที่ ๒ ซึ่งถือว่าเป็นวินัยของพระอริยสาวก ในชีวิตประจำวันของเราก็ จําเป็นต้องมีวินัยควบคุมกายและวาจาอีกมากมาย ตามวัย ตาม สถานการณ์ ตามโอกาส อาชีพ ฯลฯ ตัวอย่างเช่น เด็กนับตั้งแต่ วัยทารก จะต้องได้รับการฝึกอบรมวินัยในเรื่องการกิน การนอน การขับถ่าย ฯลฯ ครั้นเมื่อเริ่มเข้าเรียนก็จะมีวินัยเพิ่มขึ้นอีก กล่าว ได้ว่า ยิ่งบุคคลเจริญเติบโตมากขึ้น ก็จำเป็นจะต้องได้รับการฝึก อบรมวินัยมากขึ้นตามไปด้วย และคุณธรรมที่จําเป็นและสำคัญยิ่งใน ชีวิตของคนดี ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากการฝึกอบรมวินัยก็คือ “ความอดทน” ดังนั้นผู้ที่มีวินัยดีก็ย่อมจะเป็นผู้มีความอดทนสูงด้วย จึงจะสามารถประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานได้เป็นอย่างดี ๒. หิริโอตตัปปะ ธรรมะนี้ประกอบด้วย “หิริ” กับ “โอตตัปปะ” หิริ แปลว่า ความอายบาป คือเมื่อรู้ว่าสิ่งใดเป็นบาป ไม่ถูก ต้อง ไม่สมควร ก็ไม่ทำ เพราะมีความรู้สึกว่า ถ้ากระทำลงไปแล้ว จะทำให้รู้สึกละอายใจหรือรังเกียจเหลือเกินเพราะรังเกียจ ผู้มีหิริธรรม ย่อมไม่ทำบาปเหมือนการไม่ยอมจับเหล็กที่เปื้อนอุจจาระ ฉะนั้น