คุณสมบัติของคนดีที่โลกต้องการ : หน้า 36/263

คุณสมบัติของคนดีที่โลกต้องการ • ๒๗ ๓) วินัย หมายถึงกฎระเบียบสำหรับฝึกอบรม กายและวาจาเพื่อให้มีความประพฤติเหมาะสม จากความหมายทั้ง ๓ ข้อนี้ อาจสรุปรวม ได้ว่า วินัย คือ เครื่องควบคุมกายและวาจา เพื่อให้ บุคคลมีพฤติกรรม หรือแสดงพฤติกรรมต่างๆ อย่างเหมาะสม เป็นระเบียบ ดีงาม ดังนั้น การรักษาวินัย จึงเป็นการควบคุม ความประพฤติทางกายและวาจาเท่านั้น เมื่อควบคุม ได้แล้ว แม้ใจจะคิดละเมิด ต่อต้าน หรือไม่เห็นด้วย (โดยมิได้แสดงพฤติกรรมออกมา) ก็ยังไม่ถือว่า เป็นความผิด ถ้าเป็นพระภิกษุ ก็ยังไม่ถือว่าอาบัติ m วินัยแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ ๑) เป็นข้อบังคับ ๆ ได้แก่ ข้อปฏิบัติเบื้อง ต้น เพื่อป้องกันความประพฤติเสียหาย เช่น ห้าม ฆ่าสัตว์ ห้ามลักขโมย เป็นต้น ผู้ที่ขาดวินัยประเภทนี้ จะไม่สามารถควบคุมตนเองได้ ๒) เป็นเครื่องขัดเกลา ๔ ได้แก่ หลักการ อบรมเกี่ยวกับขนบธรรมเนียม เพื่อควบคุมส่งเสริม มารยาทและความเป็นอยู่ให้ดีงาม น่าเลื่อมใส ศรัทธาแก่ผู้พบเห็น เรียกว่า อาทิพรหมจริยกาสิกขา ๔ เรียกว่า อภิสมาจาริกสิกขา