ศีล: เครื่องควบคุมการประพฤติ : หน้า 37/263

๒๘ คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ ๒. ศีล ศีลที่สมบูรณ์ คือ เครื่องควบคุม กาย วาจา และใจ ให้มีความบริสุทธิ์ มีปกติมารยาทที่สะอาด ปราศจากโทษ การรักษาศีล เป็นการรักษาความประพฤติ ทางกาย วาจา และใจ ให้บริสุทธิ์งดงาม ไม่ให้เสีย หายหรือเกิดโทษ นั่นคือใจจะต้องไม่คิดต่อต้าน หรือคิดล่วงละเมิดวินัยต่างๆด้วย จึงจะเกิดเป็น ความบริสุทธิ์ของศีลอย่างแท้จริง ความแตกต่างระหว่างการรักษาวินัยกับการรักษาศีล กฎหรือข้อปฏิบัติเพื่อควบคุมกายและวาจา ที่บัญญัติขึ้น ไว้ ซึ่งเรียกว่าวินัย บุคคลที่ไม่เห็นด้วยหรือมีใจคิดต่อต้านวินัย นั้นๆ แต่ก็จำใจปฏิบัติตามโดยไม่แสดงพฤติกรรมเสียหายทางกาย วาจาละเมิดออกมาให้เป็นที่ปรากฏ เช่นนี้เรียกว่า “การรักษาวินัย” อาจจะมีบาปจากการคิดไม่ชอบนั้นเกิดขึ้นบ้าง แต่ไม่มากนัก ครั้นเมื่อรักษาวินัยจนคุ้นเคย ไม่คิดละเมิดหรือต่อต้าน ด้วยเกิดความเข้าใจถูก เห็นว่าวินัยนั้นๆเหมาะสม ถูกต้อง สามารถคุ้มครองได้ทั้งกาย วาจา และใจให้บริสุทธิ์ คือไม่มีโทษ ไม่มีบาป จึงปฏิบัติตามวินัยนั้นๆด้วยความเต็มใจ ซึ่งในที่สุดจะ กลายเป็นนิสัย เช่นนี้เรียกว่า “การรักษาศีล” ดังนั้น การรักษา ศีลจึงเป็นการพัฒนายกระดับขึ้นมาจากการรักษาวินัยนั่นเอง