บทบาทและหน้าที่ของคนดีในสังคม : หน้า 141/263

คนดีต้องรักษาหน้าที่ของคนดี • ๑๓๓ วิถีทางบรรลุความสำเร็จที่ยั่งยืน เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงหน้าที่ต่างๆ ของบุคคล ในทิศทั้ง 5 จบลงแล้ว จึงตรัสสรุปด้วยคาถาประพันธ์ว่า มารดาบิดาเป็นทิศเบื้องหน้า อาจารย์เป็นทิศเบื้องขวา บุตรภรรยาเป็นทิศเบื้องหลัง มิตรและผู้ร่วมงานเป็นทิศเบื้องซ้าย ทาสกรรมกรเป็นทิศเบื้องต่ำ สมณพราหมณ์เป็นทิศเบื้องบน คฤหัสถ์ในตระกูลผู้สามารถ จึงนอบน้อมทิศเหล่านี้ บัณฑิตผู้ถึงพร้อมด้วยศีล เป็นคนละเอียดมีไหวพริบ มีความประพฤติอ่อนน้อม ไม่ดื้อกระด้าง ผู้เช่นนั้นย่อมได้ยศ คนหมั่นไม่เกียจคร้าน ไม่หวั่นไหวในอันตรายทั้งหลาย มีความประพฤติไม่ขาดสาย มีปัญญา ผู้เช่นนั้นย่อมได้ยศ คนผู้รักการสงเคราะห์ แสวงหามิตรที่ดี รู้เท่าทันถ้อยค่าที่เขากล่าว ปราศจากความตระหนี่ เป็นผู้แนะนำ ชี้แจง ตามแนะนำ ผู้เช่นนั้นย่อมได้ยศ. การให้ ๑ เจรจาไพเราะ ๑ การประพฤติให้เป็นประโยชน์ ความเป็นผู้มีตนเสมอในธรรมทั้งหลายในคนนั้นๆ ตามควร ๑ ธรรมเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจในโลกเหล่านี้แล เป็นเหมือนเพลารถ อันแล่นไปอยู่