มิตรแท้และมิตรเทียมในคติธรรม : หน้า 252/263

ภาคผนวก • ๒๖๑ คหบดีบุตร คนพูดประจบ เธอพึงทราบว่า ไม่มีมิตรแท้ เป็นมิตรเทียมโดยเหตุ ๔ ประการนี้แล [๒๕๘] คหบดีบุตร คนที่เป็นเพื่อนชักนำในทางเสื่อม ถึง ทราบว่า ไม่ใช่มิตรแท้ เป็นมิตรเทียม โดยเหตุ ๔ ประการ คือ ๑. เป็นเพื่อนที่ชักนำให้หมกมุ่นในการเสพของมึนเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นเหตุแห่งความประมาท ๒. เป็นเพื่อนที่ชักนำให้หมกมุ่นในการเที่ยวไปตาม ตรอกซอกซอย ในเวลากลางคืน ๓. เป็นเพื่อนที่ชักนำในการเที่ยวดูมหรสพ เป็นเพื่อนที่ชักนำให้หมกมุ่นการเล่นการพนันอั นเป็นเหตุแห่งความประมาท คหบดีบุตร คนที่เป็นเพื่อนชักนำในทางเสื่อม พึงทราบว่า ไม่ใช่มิตรแท้ เป็นมิตรเทียม โดยเหตุ ๔ ประการนี้แล [๒๕๙) พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัส เวยยากรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีกว่า “บุคคลที่ไม่ใช่มิตรแท้ ๔ จำพวกนี้ คือ (๑) มิตรที่ถือเอาแต่ประโยชน์จากผู้อื่นอย่างเดียว (๒) มิตรดีแต่พูด (๓) มิตรพูดประจบ (๔) มิตรชักนำในทางเสื่อม บัณฑิตรู้อย่างนี้แล้ว พึงเว้นเสียให้ห่างไกล เหมือนคนเว้นทางมีภัยเฉพาะหน้าเสียฉะนั้น”