คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ: การแสวงหาและการใช้ทรัพย์ของผู้บริโภคกาม : หน้า 150/263

๑๔๒ คัมภีร์กู้วิกฤตชาติ การแสวงหาและการใช้ทรัพย์ของผู้บริโภคกาม ผู้บริโภคกาม หมายถึง ผู้ครองเรือนโดยทั่วไป ซึ่งต้อง ประกอบอาชีพเพื่อแสวงหาปัจจัย ๔ มาเลี้ยงชีวิต การแสวงหา ปัจจัยหรือทรัพย์สมบัติ ตลอดจนการใช้จ่ายทรัพย์ที่หามาได้ แต่ละคนย่อมมีการกระทำแตกต่างกันไป พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแบ่งผู้บริโภคกามออกเป็น ๑๐ ประเภท พร้อมทั้งทรงตำหนิ และสรรเสริญการกระทำของบุคคลเหล่านั้นไว้ดังนี้ ประเภทที่ ๑ เป็นบุคคลแสวงหาทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม อาจโดยมิจฉาชีพ ลักขโมย ปล้น จี้ มีการทำทารุณคนอื่น เมื่อ ได้ทรัพย์มาแล้ว ก็เก็บสะสมเอาไว้ใช้จ่ายอย่างจำกัดจำเขี่ย อยู่ อย่างอดอยาก ไม่แบ่งปันให้ญาติพี่น้องหรือเพื่อนฝูง ไม่ทำบุญ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงติเตียนคนประเภทนี้ ทั้งการแสวงหา และการใช้ทรัพย์ ประเภทที่ ๒ เป็นบุคคลที่แสวงหาทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม มีการกระทำรุนแรงหรือการทำร้ายผู้อื่น เพื่อให้ได้ทรัพย์มา ครั้น แล้วก็ใช้จ่ายทรัพย์นั้นเลี้ยงตนอย่างอิ่มหนําสําราญ แต่ไม่มีการแบ่งปัน ผู้อื่น ไม่ทำบุญ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงติเตียนคนประเภทนี้ ทั้งการแสวงหาและไม่ทําบุญ แต่ทรงสรรเสริญที่เลี้ยงตนให้อิ่มหนำ สำราญ ไม่อดอยาก ประเภทที่ ๓ เป็นบุคคลแสวงหาทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม มี การทําร้ายบุคคลอื่น เพื่อให้ได้ทรัพย์มา ครั้นแล้วใช้จ่ายทรัพย์ ๑ กามโภคีสูตร อัง, ทสก. มก. ๓๘/๙๑/๒๙๐