การใช้ชีวิตตามศีลธรรม : หน้า 138/198

ก็รักชีวิตของตัวเองทั้งนั้น ใครๆ ก็ต้องไม่ฆ่าใคร ศีลข้อที่ ๑ ไม่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิตจึงกำเนิดขึ้นมา ศีลข้อที่ ๒ ไม่ลักขโมย เกิดขึ้นมาได้อย่างไร ? หลวงพ่อ : คราวนี้มีข้อคิดที่ให้หนูๆต้องคิดต่อไปอีกว่า เวลาที่ผ่านไป แต่ละวันๆ นั้น เราอยู่ได้ด้วยอะไรบ้าง? ตอบ ตอบ ตอบ ตอบ : อากาศ อาหาร นํ้าครับ : ยารักษาโรค เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย เงิน หลวงพ่อ : เอาล่ะ ที่พวกหนูๆตอบมาก็ใช่ทั้งนั้นเลย แต่ละวันที่ผ่านไป พวกเราแม้จะยังต้องเรียนหนังสืออยู่ ยังไม่มีอาชีพ แต่ว่า คุณพ่อคุณแม่ของคุณหนูก็หา อะไรมาให้? ๑) หาเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ๒) หาอาหาร ๓) หาที่อยู่อาศัย ๔) หายารักษาโรค ทั้งหมดนี้ ภาษาพระรวมเรียกว่า ปัจจัย ๔ คือ เรื่อง ๔ ประการ ที่มนุษย์ได้อาศัยเป็นสมบัติเลี้ยงชีวิต นอกจากปัจจัย ๔ แล้ว ยังมีสิ่งที่เนื่องจากปัจจัย ๔ อีกด้วย ยกตัวอย่าง นอกจากบ้านที่เราอยู่ แล้ว ก็ต้องมีของใช้ ภายในบ้าน รวมไปจนถึงรองเท้า ของคุณหนูๆ ซึ่งไม่ได้ใช้ นุ่งใช้ห่ม แต่ว่าเราต้องใส่มัน ไปโรงเรียนทุกวัน ชีวิตคนจึง อยู่ได้ด้วยสมบัติ 1000] คราวนี้ถามว่าศีลข้อที่ ๒ เกิดขึ้นมาได้อย่างไร? เกิดขึ้น เพราะว่าทุกชีวิตอยู่ได้ด้วยสมบัติ ถ้าใครเอาทรัพย์สมบัติที่ บ้านของหนูไปหมดเลย หนูอยู่ได้ไหมลูก? ตอบ ไม่ได้ค่ะ หลวงพ่อ อยู่ไม่ได้ ถ้าเขาไม่ฆ่าเรา แต่เขาขโมย สมบัติของเราไป เขา แกล้งเผา แกล้งทำลายสมบัติของเราไป เราก็อยู่ไม่ได้ เพราะฉะนั้น ศีลข้อที่ ๒ จึงเกิดขึ้นมาว่า ใครๆ ก็ต้องไม่ลัก ไม่ขโมยของใคร เพราะว่าใครๆ ก็ต้องใช้สมบัติสำหรับหล่อ เลี้ยงชีวิตของเขา นี้จึงเป็นที่มาของการกำหนดศีลข้อที่ ๒ ศีลข้อที่ ๓ ไม่ประพฤติผิดในกาม เกิดขึ้นได้อย่างไร ? เมื่อเขาไม่ฆ่าเรา ไม่ขโมยสมบัติของเราไปด้วย เราก็น่าจะมีชีวิตอยู่ อย่างเป็นสุข แต่ว่าถ้าเขาต้องการมาอยากได้ของที่เรารักเราชอบ มาแย่ง ชิงของรักของเราไปและของรักที่มนุษย์รักมากกว่าทรัพย์สมบัติมีอะไรบ้าง? ๑. สามี ๒. ภรรยา ๓. ลูก เพราะฉะนั้นผู้มีจิตใจเป็นธรรมทั้งหลายจึงได้ตั้งข้อบัญญัติขึ้นมาว่า ใครๆ ก็ไม่ควรจะแย่งชิงของรักของใคร คือไม่ประพฤติผิดในกามนั่นเอง นี้จึงเป็นที่มาของการกำหนดศีลข้อที่ ๓ ศีลข้อที่ ๔ ไม่พูดปด เกิดขึ้นมาได้อย่างไร? คราวนี้ มีเรื่องที่อยากจะฝากคุณหนูเอาไว้ทุกคนเลย คือ ในชีวิต ของคนเรา ไม่ว่าใครก็ตามที่เรารักสุดชีวิตจิตใจ พ่อแม่เราก็รักเคารพ loba