การอธิบายลำไอมตร์และอำนาจในพุทธวรรณกรรม : หน้า 26/115

ประโยค - อธิบายลำไอมตร์ อำนาจ - หน้า 25 "และ" หรือมีได้ประกอบก็ต้องประกอบก็รียนั่นเป็น พุทธวณเสมอ เพราะ จ ศพท์ เป็นคำที่แสดงรวม ไม่ได้แยกเป็น คน ๆ หรือสิ่ง ๆ เหมือน วาศัพท์ ซึ่งแปลว่า "หรือ" ซึ่งแสดงว่าแยกเป็นคนละส่วน ฉะนั้น กริยาศัพท์ของประธานที่ประกอบด้วย ว่าศัพท์ ซึ่งเป็นเอกวุฒ จะมัวกหลายตัว ก็ลงเป็นเอกวุฒอยู่แน่ ๆ ไม่เปลี่ยนแปลงเหมือน จ ศพท์ ดังจะอุทาหรณ์เปรียบเทียบดังต่อไปนี้ :- เทวนาวาสนา อุปลกโก จ สา อดีฤติ โสตาปดูผล ปฏิญญา ฯ ในภาคเป็นท้องอนอเทศนา อุบาสด้วย หญิงนั่นด้วย ดำรงอยู่แล้วในโสตาปติผล นี้หมายความรวม ทั้ง ๒ คน คือ อุบาส และหญิงนั้น จึงต้องใช้กริยาสันนิษฐาน พุทธนะแ. ภิญญา ปน อุทกสุต ราชา วาราชโภโว ว พรหมโณ โม วา คหถิโก วา ฎตุน จิรเจตนาปัน ปิติณยู อิ่งนี พระราชา หรือ ราชมณฑี พรามณ์ หรือ คุณบดี พึงส่งสิ่งทรัพย์สำหรับจ่าย จิวารไปด้วยฤทษะจงกินญ์ นี้มิได้หมายความรวม แต่หมายคนใด คนหนึ่งในคนที่กล่าวถึงนั่นนึ่ง จึงต้องใช้ก็รอเป็น เอกวุฒะ. กริยาศัพท์ที่ตำบลตัว มีริยาศัพท์บ่งบอกตัวที่ลงรูปปลายตัวเป็นเอกวุฒะอยู่เสมอ ไม่มี เปลี่ยนแปลง ถึงแม้ตัวประธานนั่นจะเป็นพุทธนก็ดีตาม กริยาศัพท์ นี้ได้แก่ อดีฤติ (มีอยู่) และนิฤติ (อยู่ไม่มี) ซึ่งเป็นพวก อสู ธาตุ ประกอบด้วย ติ วิสิตติ เอกวุฒะ แปลน ติ เป็น ดูที จึงสำเร็จรูป