อธิบายลำไวยากรณ์ : หน้า 51/115

ประโยค - อธิบายลำไวยากรณ์ อาณาบริ - หน้าที่ 50 1. กัตดูถวจาก งงผู้ก่าต ยกขึ้นเป็นประธานในประโยค 2. ก้มวาวจาก งงผู้ถูกทำ ยกขึ้นเป็นประธานในประโยค 3. ภาววาด งเพียงความมีความเป็น ไม่มีตัวประธาน 4. เหตุคัตดูจาก งงผู้ใใช้ให้ทำ ยกขึ้นเป็นประธานใน ประโยค 5. เหตุก้มวาวจาก งภูที่ถูกเขาใช้ทำ ยกขึ้นเป็นประธาน ในประโยค จากเหล่านี้ ผู้ศึกษาจะสังเกตให้ทราบได้แน่ชัดว่าเป็นจาก อะไร ต้องอาศัยปัจจัยซึ่งนาในการจัดไว้ประมวลของ จาก นั้น ๆ เป็นเครื่องนึงให้ทราบ 1. กัตดูจาก กรียศัพท์ใดกล่าวผู้ที่ยกผู้นี้เป็นประธานในประโยค แสดงว่า ตัวที่เป็นประธานในประโยคนี้เป็นผู้หาเอง และกรียท่ีคุม พายเป็นของผู้ท่านนั้น กรียยศัพท์นั้นเป็นกัตดูวาม กรียยศัพท์ ในวรรคนี้ ใช้ประกอบด้วยปัจจัย ๑๐ คือ อ.,เ.,ย.,ญ.,ฉ.,น.,น., ฉุก,โอ,เอน, ญย. ตัวใดตัวหนึ่ง และวิฏติคมึใช้ประกอบด้วย วิฏติฝายปราสบคเป็นส่วนมาก (ฝ่ายอัตโนมนามมีกำ มันีเป็น ส่วน้อย) เช่น อ. ว่า สิสโล สปิช สกฤติ ศิษย์ศึกษายอดซึ่ง ศิลปะ. ในที่นี้ ศักดิ (ศึกษาอยู่) เป็นกัตดูวา เพราะประกอบ ด้วย อ ปัจจัย ควิ,ติ ด บวิติต บงคนเองว่าเป็นกรียาว สิสโล (ศิษย์) ซึ่งเป็นนบประธานในประโยค ด้วยมิปัจจัยแล้วยิถตั้นเป็นเครื่อง