การเข้าใจธาตุและอำนาจของคำในธรรมะ : หน้า 43/115

ประโยค - ธรรมะ - อธิบายลำไวยากรณ์ อำนาจ - หน้าที่ 42 เป็นเหตุชวนให้ถามวา่ "ชีออะไร" อยูเสมอ ถ้าบรรจบรมก็ทำให้เสียความ ส่วนถาดที่ท่านมีได้หมายดอกจันทนไร้ทุกตัว ล้วนเป็นธาตุที่สำเร็จความในตัวเอง ไม่ต้องเรียกหรบกรรมก็ได้ความเต็มที่ ไม่มีเป็นเหตุให้ถามวา่ "ชีออะไร" ต่อไปอึกล. ฉนั้น เมื่อถามได้เช่นนี้แล้ว ถึงแม้ในเนื้ออื่นก็อาจสังเกตได้เช่นกัน วิธีที่จะสังเกต ต้องอาศัยคำแปลในภาษาไทยเป็นเครื่องบ่งให้ทราบด้วย มิเช่นนั้นจะทราบไม่ไดแน่นอนเลย. เมื่อเราเห็นธาตุตัวใดตัวหนึ่ง ถ้าต้องการทราบว่าธาตุตัวนี้ จะเป็น อมรฌฑฒ ฑุตวา ถูมฌฑวา ต้องทราบคำแปลของธาตุ ตัวนั้นด้วย คือ :- อุณฌฑฑ ฑุตวาใด ในลายออกสำเนียงคำแปลเป็นภาษาไทย ได้ความเต็มที่ตามความหมายของธาตุ ไม่ต้องเรียกหาดวกรรม ถึงจะใช้กรรมเพิ่มเข้ามาก็ประโยชน์อะไรไม่ได้ ซึ่งอาจทำให้ฟังดูไม่ถูกตามนิยม ธาตุเช่นนี้ เป็นอุณฌฑฑ ฑุตวา เช่น มี ธาตุในความสิ้น เมื่อกล่าวเพียงว่า สิ้น เท่านั้น ก็ทำความหมายให้ผงเข้าไปได้แล้ว ไม่ต้องให้บอกว่่า สิ้นซ่งอะไร หรือถ้าขึ้นเพิ่มกรรมเข้ามาอีก เช่น ธน ซึ่งทรัพย์ ฟังดูออกจะแข็งคอเขา หานิยมใช้กันไม่ เพราะเนื้อความไม่กลมกลืนกัน นอกจากไม่มีประโยชน์แล้ว กลับทำให้เสียความด้วย ฉะนั้น ในธาตุเช่นนี้ลง สันนิษฐานว่เป็น อุณฌฑฑ ฑุตวา. ฉะไม่ต้องเรียกหาดวกรรม อุณฌฑฑ ฑุตวาใด ในลายออกสำเนียงคำแปลเป็นภาษาไทย ยังมีความเต็มที่ตามความหมายของธาตุ ต้องอาศัยคำแปลกรม