อัตตัญญู: การรู้จักตนในการปฏิบัติธรรม : หน้า 94/188

www.kalyanamitra.org ๓) อัตตัญญู คือ เป็นผู้รู้จักตน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงการฝึกฝนอบรมตนให้ เป็นอัตตัญญูไว้ว่า “ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมรู้จักตนว่า เราเป็นผู้มีศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา ปฏิภาณ เพียงเท่านี้ ... ฉะนั้น เราจึงเรียกว่า เป็นอัตตัญญู ..." พระภิกษุที่ฝึกตนจนเป็นผู้ที่ทั้งรู้จักพระธรรมคำสั่งสอน และรู้จักเนื้อความอันลึกซึ้งในแต่ละนัยยะของพระธรรมคำสั่ง สอน ก็ย่อมจะสามารถปฏิบัติธรรมได้ตรงตามพระพุทธวจนะ ไม่มีผิดพลาดคลาดเคลื่อน อย่างไรก็ตาม ยังมีสิ่งที่เรียกว่าหลุมพรางของการปฏิบัติ ธรรม ซึ่งเกิดจากการที่เราเองก็ไม่รู้ว่าใจมีลักษณะเป็นอย่างไร กิเลสที่อยู่ในใจมีลักษณะเป็นอย่างไร มีมากมายเพียงไรก็ไม่รู้ รู้ แต่อาการของกิเลสเท่านั้นว่าทำให้เร่าร้อน ซึ่งถ้าผู้ปฏิบัติไม่ได้ ตรวจสอบประเมินคุณธรรมของตนเองให้ดี ก็จะทำให้เกิดความ ท้อแท้ท้อถอยคิดว่า ปฏิบัติไปเท่าไร ก็คงไม่มีโอกาสบรรลุ นิพพาน จึงเลิกปฏิบัติ ในขณะที่บางคนมีความก้าวหน้า จิตใจปลอดโปร่งเบา สบาย ยกใจขึ้นสู่ไตรลักษณ์พิจารณาความไม่เที่ยง ทำให้เหมือน ไม่ยึดไม่ติดอะไรเลย ก็เลยเข้าใจว่านี่คือสภาวะหมดกิเลส กว่า ความรู้ประมาณ พุทธภารกิจเร่งสร้างครู GO รากฐานความมั่นคงของพระพุทธศาสนา