การเตือนและปวารณาในพระพุทธศาสนา : หน้า 212/407

จะด้วยความประมาณทะนงหรือด้วยความจงใจตามก็ให้แนะนำ ตักเตือนกันได้ การเตือนกันจะทำให้เราถึงข้องเทพร่องของตัวเองว่า เราได้ ทำผิดพลาดอย่างไรบ้าง เนื่องจากว่าผู้ตั้งใจจะมาบอชล้วนเป็นผู้ที่ ยังมีกลสอาสะอยู่ทั้งสิ้น จึงทำให้บางครั้งเราเผลอพลาดพลั้งกระทำ ผิดไปได้ ในสมัยพุทธกาลจึงได้กำหนดให้มีพิธีปวารณาขึ้นมา เพื่อให้ ผู้ที่พันแล้วหรือผู้ที่มีกัลสบาบางจะได้เตือนผู้ที่ยังมีกัลสบานา เพื่อ จะได้จูงมือกันไปสู่อตนินิพพานด้วยกัน พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงทรง กำหนดให้มีการปวารณาขึ้นมาด้วยความรักและปรารถนาดีต่อลูก ๆ ของพระองค์อย่างแท้จริง และประเพณีนี้ก็สืบทอดกันเรื่อยมาจนกระทั่ง ถึงยุคของเรา ๒,๕๕ ปีแล้ว มหาปวารณา ใช้เป็นเพียงธรรมเนียม การทำวาระณาได้กำหนดวันก่อนออกพรรษาหนึ่งวันเป็นวัน มหาปวารณา คือ ก่อนที่จะจายกันไม่บ่อยเพิงสมธรรตามป่า ตามเขา ตามห้วยหนองคลองบัง ตามสถานที่ชอบใจต่าง ๆ ก็ให้ ปวารณากันเอาไว้ เราต้องเข้าใจวัตถุประสงค์ของการวารณาให้ดี ถ้า ไม่เข้าใจ การวารณาก็เป็นแต่เพียงธรรมเนียม หรือปวารณาแบบ นกแก้วขุนทอง คือพูดให้คล่องปากให้พิธีกรรมเสร็จ ๆ กันไป เรา ไม่มีวัตถุประสงค์จะให้เป็นอย่างนั้น