อธิบายบาลีไวราณี สมาธิและติชฌาณ : หน้า 16/94

ประโยค - อธิบายบาลีไวราณี สมาธิและติชฌาณ - หน้า ที่ 15 เป็นแต่ลบวิปัตติที่สังขยาเสียดเท่านั้น หรือจะคงไว้เองอุดมสมบูรณ์ก็ได้ ดังจะได้แสดงอุทธรณ์พอเป็นเครื่องสังเกต คือ: สมาทาระ อุต โย โลกา=ติโลโก โดกสนาม บทว่า โลกาเดิมเป็นพุทธวะ ตโย ก็เป็นพุทธจะเหมือนกัน เมื่อเข้าสมาธิแล้ว ตัย คงรูปเป็น ติดตามเดิม คือเป็นเหมือนเดิมจึงไม่ไดแจากวิปัตติ โลก คัพธ์ ตามปกติเป็นปุจ แต่เมื่อเข้าสมาธิก็อยู่ข้างหน้าแล้ว โลก คัพธ์ที่ต้องเปลี่ยนไปเป็นนูบ เอกวณะ ตามกฎของสมาธิที่ดู ถึงแม่เข้าสมาธิยอัน ๆ ก็งเป็นเน้นนั้นเหมือนกันเช่น อ. จตุโล ทิสาเป็น จตุทิตาสี(ซ้อน ท ตามแบบสนิท) ปัจจุบ อาสมหาระ ได้แก่ทิศที่ไม่ได้ทำอุทธรณ์ คือไม่ได้เนมบทปลุงให้อวกะ นูบ คงไว้ตามรูปของศพหลังอันเป็นประธาน เดิมเป็นลิงใวดาวะได เกิดไว้ด้วยกัน ดังว่า เอโก ปลูกโล=เอก-ปลูกโป บุคคลคู่เดียว ข้ออธิบายแต่เอกศพที่ข้องกับบุคคล และลงวิปัตติที่เอกศพเสมอกันนั้น ปุจคล คงจิ้งและวนะได้ตามเดิม ไม่เปลี่ยนแปลง แม้บัณฑูร ๆ ซึ้งเข้าสมาธัวววิธีนี้แล้ว ก็เป็นตามรูปนั้น เช่น-จตุทาโร มคคาเป็นจตุมคลา มรดกสี ท. อุตสโล ทิสา เป็น จตุทิสา ทิสสี ท. ข้อพึ่งเข้าใจคือ ทิคุสมานี้คล้ายกับวิสสนบพพบ กมุนธรสมาฯ แต่ปลุกตัววิสนะ ทิคุสมา นิ่ม ศพที่อัปคลิ่งของคุณเท่านั้น ถ้้านิฟศพที่อื่นนอกจากส่งขอคุณแล้วต้องเป็นวิสสนุบพบส่วนส่งขอานาม เมื่อเข้าสมาธต้องเรียงไว้ง่าง