การวิเคราะห์บทไวทยาภัณฑ์ : หน้า 46/94

ประโยค - อธิบายบทไวทยาภัณฑ์ สมาคมและตำหนัก - หน้า 45 ฐานทอุฉินาทิโก (อุปส cog อุปส cog) มีภารดอยดคและลดตำแหน่งมีตำแหน่งมดีเป็นต้น ฉัฐุเทพพฤทธิ มีสมาส้องดังมก. ในข้อนี้ เมื่อแปลโดยพญาชนะ ต้องแปลว่า เป็นต้นิติดต่อกันอยู่ 2 ครั้ง เพราะมีอักขีพอยู่ 2 คำ แต่ถ้าแปลเอาความท่านนิยมให้แปลว่า อุปสคมการถอดคดและลดตำแหน่งมีอาวกว่าตำแหน่งสมาคมดีเป็นต้น ลานูพุทธน พทุพฤทธิ สมาคมที่ใช้มา ในหนังสือทั้ปวงอีกอย่างหนึ่ง คือสนามพนบ พุทธพฤทธิ สมาคมนี้ใช้ สห คำศัพท์ เป็นนาหญ้า มีรูปเป็นอัฟย์วฏะ แปลกแต่มิงอื่นเป็นประธาน และเป็นได้ 3 ลิงค์ ไม่เป็นเฉพาะ นาปลูกลงก็เหมือนในอพยภาวะนะ ฉนั้นจึงเรียก สนามพนบ พทุพฤทธิ แต่ในรูปวิเคราะห์ใช้อนิอัพยภาวะ คือใช้รยอาณขาดเป็นเครื่อง ประกอบเนื้อความ ในรูปวิเคราะห์ให้ สห คำศัพท์ ซึ่งแปลว่า กับ และ บทนามที่จะต่อกับ สห คำศัพท์ใช้ประกอบตยวิกิต ซึ่งจึงแปลว่า ด้วย...เมื่อเข้ามาสแล้ว คงไว้แต่ ส ดี เข้าบรรจบมาทที่ประกอบ ตยาวิวัฒนี้ก็รอทยกิลปลเส ย ท่านนิยมให้แปลว่า เป็นไป กับด้วย.. ไม่ได้แปลว่า มีเหมือนทัพพฤพิธิน อีก แต่ถึงอย่างนั้น เวลาแปลอย่างเอาความ คือแปลโดยอรรถาท็แปลว่า มีได้เหมือนกัน เช่นกว่ะ สรณ ฤดู กระถุดมีทรัพย์เป็นต้น ฉะนั้น สมาสนี้ จึงอยู่ในประเภทพุทธพฤพิธ้วย