ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อภิปรายบาลใวรายการ สาสนาและตำบล - หน้า 29
ที่เป็นกรรมอันเป็นวิสาสะของประธานในรูปวิเคราะห์นั้น ๆ ถ้า
วิสาสะไม่ใช่กรรมอันกิริยา ไม่มีผู้ถูกา ก็ไม่ต้องนามาใช้ เช่น อ. สถูชาโค
ลำไก ยุสฺโส-สฺชาดลำไก ชโน ชนิดวามสังชเกิดแล้ว
4. ปัญจะมีพทุพพิษ
สมาสนี้ ยศฟท์ประกอบด้วยปัญจวิริยติ มอทยดับาดว่าแต่
จาก, โดยมาก ตัววิสาสะในรูปวิเคราะห์นั้นใช้วิริยกิตติ ที่จะต้อง
แปล ยศฟท์ให้รับกันได้ เช่น ไป, ออ, ตก, เป็นต้น เพื่อให้ความ
เชื่อมกับ ยศฟท์ที่เป็นปัญจวิริยติ อันแปลว่า จาก, แต่, ไสดนิท
ดัง อ. นิคฤ คณะ ยศฺม-นิคฤตฺโต นาโม ชน ท. ออท
ไปแล้วจากบ้านใด บ้านนั้นชื่อว่ามณฑลออกไปแล้ว, วิโธ ราโก ยศฺม-
โส-วิธาราโก กิรฺกู ราโม ไปปราศแล้วจากกุฏิ ใด กิฏฺณะนั้นชื่อว่ามี
รา ะไปปรา คแล้ว. ยศฟท์ในรูปวิเคราะห์ทั้ง 2 นี้ เป็นที่ไปปรา
ซึ่งเรียกว่า อปทาน ในทางสัมพันธิ
5. จตุฤทธิพทุพพิษ
สมาสนี้ ยศฟท์ประกอบด้วยอัญจวิริยติ ใช้อย่างนัยว่าแห่ง
ของ, โดยมาก ยศฟท์ในรูปวิเคราะห์นี้เป็นเจ้าของแห่งตัวประธานใน
รูปวิเคราะห์นั้น ยศฟท์เนื่องกับตัวประธาน ไม่เนื่องกับวิสาสะ ดัง
อ. ชีมา อาสฺว โส-ชินาลา โวภิญู อาสฺว ท. ของกิฏฺ
ใกล้แล้ว ภิวนั้นชื่อว่าสมอรอสะสัมแล้ว. สนุตฺติ จิตติ ยศฺ โส-
สนุตฺติเดโ ภิวนฺ จิตฺต ของกิฏฺในสงงแล้ว ภิวนั้นชื่อว่ามีตสฺบสนแล้ว.
อีกอย่างหนึ่ง วิสาสะอยู่หลังตัวประธานก็ได้ เช่น หฤทา ฉินนา