การศึกษาศัพท์ในภาษาไทย : หน้า 60/94

ประโยค - อภิปรายวิถีวาณิช สมานและคำติธิ - หน้าที่ 59 ทราบได้ง่าย เพราะต้องลบ ณ เสียงแล้วที่มา หรือวิการสะของศพที่ ลงนั่นได้ เช่น สกายปฐกิโก เป็นต้น แต่ถ้าพบศพที่เป็นทิฆะ หรือผุยชนะสังโกอยู่เดิมแล้ว ก็อาจจะไปได้ดีเดียว เพราะ ณ ปัจฉ ไม่มีอาณาถจะพูดกิโกเดิม ๆ เช่นสกายปฐกิ ฯ, นาวิโก, ราชกิโก, หยดิโก, ทนุติโก, อุติติโก เป็นต้น. เมื่อเป็นเช่นนี้ เราต้องทำ ความเข้าใจในรูปศพ แล้วเทียบเคียงกับรูปวินารที่เคยพบเห็น เมื่อเหมาะกับรูปวินาระและความนิยมของภาษาแล้ว ก็พึงเข้าใจว่า เป็นติฆิตนั้น อย่าง นาวิโก ก็อาจแปลไปได้หลายขึ้น ถ้าหากแปลเป็น ตัสสตดิติยก็ต้องแปลไปหลายอย่าง เท่ากับภริยานของคน คือ ยืน เดิน นอน บนเรือได้ ศพที่ ราชกิโก เราก็อาจเข้าใจ ได้ทันทีว่าจะเป็นอย่างอื่นไม่ได้ นอกจาก ตรตยาการติฆิตเพราะจะ ต้องแปลว่า คนเกิดในเมืองราชกุฎิ ฯ หรือเขามืองราชกุฎิเป็นต้น. หดฤโก ก็เหมือนกัน แปลว่า ของนำไปด้วยมือ เป็นดี ส่วน อุติติโก ก็ต้องแปลว่า มีความต้องการ ถ้าแปลว่า คนทำประโยชน์ ก็พอได้ แต่ไม่ดี เหตุนี้จึงให้เป็นตัสสตดิติอิติดีว่า ทนุติโก ก็เหมือนกัน ขอให้จูปิจกิรยะในแบบให้ดี เพื่อความเทียบเคียงและ ให้ความสะดวกแก่การตัดสินใจในเรื่องศพที่เป็นติฆิตได้. ปัจจัยที่พ้องกัน ความที่ปัจจัยพร้อมกัน ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งในการทำความจำ