ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อธิบายบาลีไวราณี สมาคมและตำรับ - หน้าที่ 35
วิกัดติใด วิกัดนันก็เป็นชื่อของพุทธพินัย เช่น ย ศัพท์ประกอบด้วยทุติย-
วิกัดติ ก็เรียกว่าดิยาทพุทธพินัย ย ศัพท์ประกอบด้วยตติย-
วิกัดติ ก็เรียกว่าดิยาทพุทธพินัย ย ศัพท์ประกอบด้วยตติยาวิกัดติ ก็เรียก
ว่าสัตว์มีพุทธพินัย
ฉนึ่ง ย ศัพท์ เป็นวิสาสะพนามอาจแจกได้ทั้ง ๓ ลิงค์ เหมือน
กับกับ ย ศัพท์ เพราะฉะนั้น จึงควรกำหนดไว้ให้แน่น่านว่า ย ศัพท์
กับ ด ศัพท์นั้นใช้คนานามนามตัวเดียวกัน คือ ถ้า ย ศัพท์โฆณามนาม
บทใด คำพี่โฆณามนามบทนั้น จะต่างกันก็วิกัดติเท่านั้น เพราะ
ย ศัพท์ประกอบด้วยวิกัดติอื่นนอกจากปรุงวิกัดติ มีฤทธิวิกัดติเป็น-
ดนจนถึงสัตว์มีวิกัดติ ส่วน ย ศัพท์ คงประกอบด้วยปฐมวิกัดติสมอ
ไป ส่วนวนะและลิงค์ต้องให้สมอตั้งทั้ง ย และ ด เป็นไปแบบบกล
ไวยการณตอนนี้ ทั้ง ย ทั้ง ด ประกอบด้วยปฐมาวิกัดติ
2 ในประโยค ๓ ก็รียแต่ ฐ ศัพท์ประกอบด้วยปฐมาวิกัดติ
(คือ โส) และเทปลง ซึ่งเป็นนามสะแท่นนั่น เพราะฉะนั้น ประโยค ๓
จึงมีเนพเฉพาะแต่ ฐ ศัพท์ที่ประกอบด้วยปฐมาวิกัดติ และเทปลง รวม
2 บทเท่านั้น
ฉนึ่ง บทปลงที่เป็นพุทธพิสาสนนี้เป็นสมาคมคุณ จะนั่งจึงต้อง
นามนามบมนอื่นมาเป็นประธาน บทนามนามนี้นำมาใช้เป็นประธาน
นี้ สังคัญเหมือนกัน เพราะเป็นหลักที่จะให้ใช้บทปลงแสดงลักษณะ
ได้ถูกต้อง ดังนั้น เม่อพบ ฐ ศัพท์หรือบทปลง เป็นลงติ จวนจะ