ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประชวร - อธิบายบำบัดเวทยากรณ์ สมาคมและดักชิต - หน้าที่ 25
6. พุทธพิพิธ
สมาคมนี้ มีบทอื่นเป็นประธาน ไม่มีประธานในบทปลอง ต้องหา
บทอื่นมาเป็นประธาน รูปสำเร็จในบทปลองเป็นเพียงคุณนาง นั่น
พุทธพิพิธสมาคม จึงเป็นสมาคมคุณ ท่านแจกสมาคมนี้เป็น 6 อย่าง ตาม
วัดติของ ย ศัพท์ ที่นามใช้ในปวิริยะ ตั้งแต่ ทุติยาวัณณ์
จนถึง สัตติมีวัดติ คือ :-
1. ทุติย พุทธพิพิธ
2. ตติย พุทธพิพิธ
3. อุตตติ พุทธพิพิธ
4. ปฐมมี พุทธพิพิธ
5. ญาณี พุทธพิพิธ
6. สัตติมี พุทธพิพิธ
ในวิเคราะห์แห่งสมเหล่านี้ บทประธานและบทวิสาสะ มี
วิดิติวาจนะและลิงก์เสมอกัน แปลกแต่นสัจพนามคือ ศัพท์ ที่
นามประกอบในปวิริยะ ซึ่งต้องประกอบวิดิตไปตามชื่อของ
สมาคม คือจะเป็นทุติย คือจะประกอบ ย ศัพท์เป็นทัศนะ
และประกอบลิงก์ของ ย ศัพท์นี้ตามบทประธาน ซึ่งจะนำมาใช้ใน
บทปลองของวิเคราะห์ ซึ่งเรียกว่าฉัญญนะ ส่วนปฐมามพุทธพิพิธ ไม่
ค่อยมีใช้ เพราะมีเนื้อความเหมือนกันมาระยะแบบอย่าง ดังที่ท่าน
แสดงอุทธรณ์ในในสัทาหสาทรคาถาสมุนว่า กานสุโร คณลำเพียงจัดการ
สิกูโร คณลำเพียงดังสีสะ ทั้ง ๒ ศัพท์นี้ เป็นปฐมามพุทธพิพิธ แต่