บัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา : หน้า 18/144

บัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา ๑๒ ๑๒) นิสัยชอบแสดงธรรม สั่งสอนอบรมประชาชน ถ่ายอธรรม แก่พระราชเนื่องฯ. (คล้ายข้อ ๑) ๑๓) นิสัยชอบส่งสมปัญญาบารมีมากมา ซึ่งมีความสามารถวิเคราะห์ วิจัยฉุกเฉินเหตุการณ์ได้อย่างแม่นยำ (คล้ายข้อ ๑๖) (ข้อ ๑๒ - ๑๓ มาจาก ข้อคิด เสนากชาดก, น. ๑๒๓) จากชาดกที่นำมาใช้ อาจไม่เน้นการแสงหาปัญญา แต่เป็นการใช้ปัญญา เพื่อแก้ไขสถานการณ์ที่เกิดขึ้น หรืออาจสรุปได้ว่า ปัญญาบารมี เกิดจากการใช้ปัญญาอย่างยิ่งในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น หรือเพื่อแนะนำ สั่งสอน หรือเพื่อสอนตนเองให้แสงหา ทางหลุดพ้น เป็นการใช้เพื่อแสงบุญ กุศล และสังสมสงเคราะห์ ปัญญาบารมีเอาเปรียบผู้อื่น กลั่นแกล้งผู้อื่น แสงหา ผลประโยชน์ ใสตนโดยไม่คำนึงถึงความทุกข์ร้อนของผู้อื่น ไม่จดเป็นปัญญาบารมี กลับทำให้เคลส ราคา โถสะ โมทะ เพิ่มพูน เช่น นิทานพื้นบ้าน เรื่อง ศรีนาฎชัย ซึ่งเป็นแต่ ควานฉลาด" แบบเกมโกง (trickster) ใช้ปฏิภาณในเชิงภาษา และไหวพริบในการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า เมื่อเราศึกษาชาดก ซึ่งก็คือเรื่องราวของแต่ละพระราชาตของพระโพธิสัตว์ แต่ก็อย่าคิดว่าพระราชาตินั้น จะสามารถสร้างได้แต่บารมีเดียว แท้ที่จริงแล้ว ทุกพระราชาที่ตรัสเล่าในชาดก เป็นเพียงส่วนหนึ่งในพระราชาตินึ่ง ๆ เพื่อรสมาทลอคล้องกับเหตุการณ์ และเพื่อเป็นอุปกรณ์ในการสอนธรรมะ โดยแท้ที่จริงงานสร้าบารมีในแต่ละพระราชินทรของพระโพธิสัตว์ แต่ก็อย่าคิดว่าพระราชาตินั้น จะสามารถสร้างได้แต่บารมีเดียว แท้ที่จริงแล้ว ทุกพระราชาที่ตรัสเล่าในชาดก เป็นเพียงส่วนหนึ่งในพระราชาตินึ่ง ๆ เพื่อรสมาทลอคล้องกับเหตุการณ์ และเพื่อเป็นอุปกรณ์ในการสอนธรรมะ โดยแท้ที่จริงงานสร้าบารมีในแต่ละพระราชินทรของพระโพธิสัตว์แต่ก็อย่าคิดว่าพระราชาตินั้น จะสามารถสร้างได้แต่บารมีเดียว แท้ที่จริงแล้ว ทุกพระราชาที่ตรัสเล่าในชาดก เป็นเพียงส่วนหนึ่งในพระราชาตินึ่ง ๆ เพื่อรสมาทลอคล้องกับเหตุการณ์ และเพื่อเป็นอุปกรณ์ในการสอนธรรมะ .......................................................................... "ว.เฉียงแหลม, ไหวพริบดี, ปัญญาดี "น.เขาว่าในคำกล่าวเก่า หรือโตตอบ เป็นต้น ฉบับ ทันที และแยบคาย (ป.)