การสร้างปัญญาบารมีในพระมหาสัตว์ : หน้า 114/144

ปัญญาบารมี หנדทางการสร้างปัญญา ๑๑๕ พระมหาสัตว์ได้รับคำของพราหมณ์ แล้วจึงแบ่งญาณไปเหมือนเหรียญแผลงในน้ำน้ำทะเล คิดแล้วว่าหเหตุแห่งการตายของสัตว์เหล่านี้มีมาก คือลมทะเลไปบ้าง ถูปลาร้ายในทะเลนั้นคาบไปบ้าง ตกลงไปในน้ำบ้าง ถูกจะเขใแม่บ้างน้ำนคาบไปบ้าง ตกลงไปในน้ำบ้าง ถูกหมานาแทงบ้าง ถูกประหารด้วยอาวุธนานาประการบ้าง กินยา พิษเข้าไปบ้าง ปีนขึ้นมาเขา แล้วตกลงไปในแห้วบ้าง หรือถูกโรงนานาประการมีหนาวจัดเป็นต้น เมืองเมียนบ้าง ตายเหมือนกันทั้งหมด เมื่อเหตุแห่งการตายมีมากอย่างนี้ ด้วยเหตุอะไรหนอ วันนี้พระมหาสัตว์นั้น เมื่ออยู่ระหว่างทางจึงจัดตายเอง แต่เมื่อไปถึงบ้านารยาของเขาจัดตาย และเมื่อกำลังคิดอยู่ได้มองเห็นไกลอาณของพราหมณ์ ก็รู้ได้ด้วยญาณ คือความฉลาดในบุญว่าในใต้นั้นคงมีดวงหนึ่งลอยเข้าไปอยู่ข้างใน ก็เหล่เมื่อจะลอยเข้าไป มันคงจะลอยเข้าไปเพราะกลิ่นข้าวตู ในเมื่อพราหมณ์คนนี้กินข้าวตูในเวลาอาหารเช้าไม่ได้พูดปลุกปล้ำเลย แล้วไปดื่มน้ำ. พระมหาสัตว์ดื่มน้ำ แล้วไม่ทราบว่าน้ำเข้าไปอยู่ในโถแล้วจงฝูกปากไว้แล้วก็แบกเอาไป พราหมณ์นี้นั้น เมื่อพึงอยู่ระหว่างทาง ก็ฉวยก็ได้ละมือข้างไป ด้วยตั้งใจว่า เราจักกินข้าวดู ณ สถานที่พักในเวลาเย็น เมื่อเป็นเช่นนั้น ก็จะกักมือเขาให้ถึงความสิ้นชีวิต นี้คือเหตุแห่งการตายของพราหมณ์ผู้นั่งอยู่ระหว่างทาง แต่ถ้าพราหมณ์ไปถึงบ้านไร่ ได้กักถึงมือของภรรยา นางก็แก้ได้เอามือสวม ด้วยตั้งใจว่า จักดูของอยู่ข้างใน. เมื่อเป็นเช่นนั้น ก็จักกักดานให้อยู่ ความสิ้นชีพ นี้คือเหตุแห่งการตายของภรรยาของเขาผู้ปล่อยเรือนไว้นั้น ลำดับนั้น พระมหาสัตว์ได้รับความลำบากราวๆเท่าๆกัน ถามว่าหมายควรปลอดภัย เพราะวุ้งนี้นั้นจะกระทบสิงห์ของพระมหา ก็ไม่แสดงความหวั่นไหวหรือความดันของตน. ถึงในท่ามกลางบริษัทรักษานี้ ก็ไม่แสดงความมีอยู่ของตน. เพราะฉะนั้นหม่อเมื่อตัวนี้ก็กล้าหาญ จึงควรปลอดภัย. แมเหตุการณ์ดังว่ามานี้พระมหาสัตว์ก็ได้รับด้วยญาณ คือความ