ข้อความต้นฉบับในหน้า
1.4 ตัวอย่างของการเป็นกัลยาณมิตร
ลักษณะของการเป็นกัลยาณมิตรนั้น บุคคลทั่วไปสามารถเป็นกัลยาณมิตรหรือเป็นมิตรที่ดีให้กับ
บุคคลอื่นได้ บิดาสามารถเป็นกัลยาณมิตรให้บุตร และบุตรก็สามารถเป็นกัลยาณมิตรให้บิดาได้ ครูบาอาจารย์
สามารถเป็นกัลยาณมิตรให้กับลูกศิษย์ได้ ในทางตรงข้ามลูกศิษย์ก็สามารถเป็นกัลยาณมิตรให้กับ
ครูบาอาจารย์ได้เช่นเดียวกัน และการทำหน้าที่กัลยาณมิตรนี้ ไม่เพียงให้คำแนะนำหรือช่วยเหลือเกื้อกูลให้
ประสบความสุขความเจริญในภพชาตินี้เท่านั้น ยังสามารถช่วยให้มีชีวิตในภพชาติเบื้องหน้าหรือมีชีวิต
หลังความตายแล้วดีอีกด้วย ดังเรื่องราวประกอบต่อไปนี้
เรื่องพระนักเทศน์เป็นกัลยาณมิตรให้บิดา
ในอเจลวิหาร ใกล้เคียงเชิงเขาโสภณ มีพระที่มีความชำนาญด้านการเทศน์สอนรูปหนึ่ง
ชื่อพระโสณเถระ โยมบิดาของท่านเป็นนายพรานสุนัข (อาศัยสุนัขล่าเนื้อ) พระเถระได้คอยห้ามท่าน
ให้เลิกจากการประกอบอาชีพเช่นนี้ แต่โยมบิดาก็ยังไม่ยอมเลิก ดังนั้น เมื่อไม่สามารถบอกให้เลิกบาป
เพื่อมุ่งมาทำตนให้อยู่ในศีลธรรมได้ จึงคิดรำพึงว่า โยมเอ๋ย อย่าได้มีชีวิตที่ประกอบแต่ทุกข์และโทษเลย
ดังนั้นจึงขอให้โยมบิดาบวชทั้งที่ท่านไม่อยากบวช
ต่อมาเมื่อบิดาซึ่งบวชอยู่นั้น แก่ชราและล้มป่วยลง ขณะที่นอนบนเตียงชมไข้ นรกก็ปรากฏ
ขึ้น กล่าวคือมีภาพนิมิตปรากฏเป็นสุนัขทั้งหลายล้วนแต่ตัวใหญ่ๆ มาจากเชิงเขาโสภณ มาล้อมท่านไว้
ทำทีเหมือนจะกัด ท่านกลัวต่อมหาภัยมาก จึงกล่าวกับพระโสณเถระว่า
“พ่อโสณะห้ามที พ่อโสณะห้ามที”
พระโสณเถระถามว่า “อะไรครับหลวงพ่อ?”
ท่านกล่าวว่า “ท่านไม่เห็นหรือว่าสุนัขตัวใหญ่กำลังจะมาขย้ำเรา”
พระโสณเถระคิดว่า ภาพต่างๆ นี้เป็นคตินิมิต และคตินิมิตเกิดขึ้นเช่นนี้ ย่อมนำท่านไปสู่
อบายภูมิอันทุกข์ทรมานอย่างแน่นอน อย่ากระนั้นเลย บิดาของคนเช่นเราซึ่งได้บวชอุทิศในพระพุทธศาสนา
จักไปเกิดในนรกได้อย่างไรเล่า เราจักช่วยท่าน แล้วจึงให้พวกสามเณรไปนำดอกไม้นานาชนิดมา และให้ตกแต่ง
เครื่องลาดพื้นสำหรับบูชาและอาสนะสำหรับบูชาที่ลานเจดีย์และลานโพธิ์ แล้วเอาเตียงหามหลวงพ่อ
ไปยังลานเจดีย์ ให้นั่งบนเตียงแล้วกล่าวว่า
“หลวงพ่อขอรับ บูชานี้จัดไว้เพื่อหลวงพ่อ ขอให้หลวงพ่อกล่าวว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า
นี้เป็นบรรณาการของข้าพระองค์ผู้ยาก ข้าพระองค์ขอถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยเครื่องบูชานี้”
พหุธาตุกสูตร, อรรถกถามัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่ม 22 หน้า 329.
บท ที่ 1 กั ล ย า ณ ม ต ร คือ อะไร
DOU 9