การปฏิบัติตนตามหลักธรรมจากพระพุทธเจ้า : หน้า 113/142

ผู้ประพฤติเหมือนสุนัขเป็นพระอรหันต์ที่ดี เมื่อได้ยินเช่นนั้น สุนักขัตตะได้กล่าวย้อนว่า พระผู้มีพระภาคยัง หวง ความเป็นพระอรหันต์ไว้อีกหรือ ซึ่งค่อนข้างจะเป็นการย้อนที่เจ็บแสบ แต่พระพุทธองค์ก็ทรงโต้ตอบ ต่อไปอย่างปกติ 1 อีกคราวหนึ่ง พระพุทธองค์เสด็จเข้าไปบิณฑบาตในที่อยู่ของอัคคิกภารทวาชพราหมณ์ ผู้เคร่งใน ศาสนาพราหมณ์ กำลังทำการบูชาไฟ เมื่อเห็นพระพุทธเจ้าเสด็จมา เขาได้ส่งเสียงร้องบอกว่า หยุดอยู่นั้น แหละ คนหัวโล้น หยุดอยู่นั้นแหละสมณะ หยุดอยู่นั้นแหละคนถ่อย ซึ่งเป็นคำเรียกด้วยความดูถูกเหยียดหยาม แต่พระพุทธองค์ก็ได้ตรัสถามไปอย่างปกติว่า พราหมณ์ ท่านรู้จักคนถ่อยหรือ ธรรมที่ทำให้คนเป็นคนถ่อย เป็นอย่างไรหรือ เมื่อเขาบอกว่า ไม่รู้ พระองค์ก็ทรงแสดงธรรมแก่เขา จนปฏิญาณตนเป็นอุบาสกในที่สุด 7.1.4 มีความยุติธรรม ไม่เห็นแก่หน้า คราวหนึ่งพระพุทธเจ้าทรงรับนิมนต์เพื่อจะไปฉันที่บ้านของหญิงโสเภณีชื่อ อัมพปาลีไว้แล้ว หลัง จากนั้นไม่นาน พวกเจ้าลิจฉวีผู้มีศักดิ์ใหญ่กว่าก็มาทูลนิมนต์บ้าง แต่พระพุทธองค์หาได้ทรงรับไม่ ตรัสบอก เจ้าลิจฉวีเหล่านั้นว่า พระองค์ได้รับนิมนต์นางอัมพปาลีไว้เสียแล้ว ครูที่ขาดความยุติธรรมในใจโปรดศิษย์บางคน เข้าข้างศิษย์บางคนไม่อาจเป็นครูที่ดีได้ กัลยาณมิตร ที่ดี ต้องไม่เลือกที่รักผลักที่ชัง ควรมีใจประกอบด้วยกรุณาต่อทุกคน ไม่เลือกเชื้อชาติหรือชนชั้น วรรณะ 7.1.5 มีความรอบคอบ ทรงพิจารณาอย่างถี่ถ้วน ไม่ตัดสินใจอย่างหุนหันพลันแล่น ความรอบคอบของพระพุทธองค์ทรง แสดงออกมาในพระดำรัสดังนี้ “ดูก่อนจุนทะ แม้หากว่าสิ่งที่เป็นอดีต ไม่เป็นของจริง ไม่เป็นของแท้ ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ตถาคตไม่พยากรณ์สิ่งนั้น แม้หากว่าสิ่งที่เป็นอดีต เป็นของจริง เป็นของแท้ แต่ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ตถาคตก็ไม่ พยากรณ์แม้สิ่งนั้น แม้หากสิ่งที่เป็นของจริง เป็นของแท้ ประกอบด้วยประโยชน์ ตถาคตย่อมรู้กาลเพื่อจะพูดสิ่งนั้น” (สิ่งที่เป็นอนาคตและปัจจุบันก็เช่นเดียวกัน) จากพระพุทธพจน์นี้ เราจะเห็นได้ทันทีว่า แม้แต่สิ่งที่เป็นความจริงพูดไปแล้วมีประโยชน์ พระพุทธ องค์ก็ยังทรงดูกาลเทศะที่พึงจะตรัสออกมา นับว่าทรงมีความรอบคอบอย่างยิ่ง 1 ปาฏิกสูตร, ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค มก. เล่ม 15 ข้อ 4 หน้า 6-8 * อรรถกถาอัคคิกภารทวาชสูตร, ขุททกนิกาย สุตตนิบาต มก.เล่ม 46 หน้า 331. * เภสัชชขันธกะ, พระวินัยปิฎก มหาวรรค, มก.เล่ม 7 ข้อ 77 หน้า 121 ปาสาทิกสูตร, ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค, มก.เล่ม 15 ข้อ 119 หน้า 281. 104 DOU บทที่ 7 พระสัมมาสัมพุทธเจ้า กับ การ ทำ หน้าที่ กัลยาณมิตร