การทำหน้าที่กัลยาณมิตรต่อคนอื่น : หน้า 77/142

บทที่ 5 การทำหน้าที่กัลยาณมิตรต่อคนอื่น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราพ้นแล้วจากบ่วงทั้งปวงทั้งที่เป็นของทิพย์ ทั้งที่เป็นของมนุษย์ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย แม้เธอทั้งหลายก็พ้นแล้วจากบ่วงทั้งปวง ทั้งที่เป็นของทิพย์ ทั้งที่เป็นของมนุษย์ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเที่ยวจาริกไปเพื่อประโยชน์เกื้อกูลแก่ชนหมู่มาก เพื่อความสุขแก่ชนหมู่มาก เพื่ออนุเคราะห์โลก เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุขแก่เทวดาและมนุษย์ ทั้งหลาย เธอทั้งหลายอย่าได้ไปทางเดียวกัน 2 รูป ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงแสดงธรรม งามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด จงประกาศพรหมจรรย์ พร้อมทั้งอรรถ พร้อมทั้งพยัญชนะ บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง สัตว์ทั้งหลายผู้มีธุลีในจักษุน้อยมีอยู่ เพราะไม่ได้ฟังธรรมย่อมเสื่อมเสีย ผู้รู้ ทั่วถึงซึ่งธรรมยังจักมี ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย แม้เราก็จักไปยังอุรุเวลาเสนานิคม เพื่อแสดงธรรม 5.1 หลักการทำหน้าที่กัลยาณมิตร 5.1.1 ไม่สร้างความเดือดร้อน ในการทำหน้าที่กัลยาณมิตรต่อหมู่ญาติหรือบุคคลอันเป็นที่รักเราต้องมีหลักอยู่ในใจเสมอว่า เราไปในฐานะของผู้ให้ ทำให้ผู้ที่เราไปพบได้ทราบหนทางดำเนินชีวิตที่ถูกต้องดีงามซึ่งเป็นทางสว่างแห่งชีวิต ให้พวกเขาได้พบที่พึ่งอันเกษม ให้ได้มีโอกาสสร้างบารมี ให้มีอริยทรัพย์สำหรับติดตัวสร้างบารมีไป ข้ามภพข้ามชาติ อย่างไรก็ตาม ในการทำหน้าที่กัลยาณมิตรนั้น ไม่ว่าจะเป็นการแนะนำให้เขามาวัดเพื่อ ปฏิบัติธรรม ให้รักษาศีล หรือสร้างทานกุศลก็ดี แม้จะเป็นการแนะนำในสิ่งที่เกิดประโยชน์ และเกิดอานิสงส์ แก่ตัวของเราเองมากเพียงใดก็ตาม เราจะต้องตระหนักไว้ในใจเสมอว่าอย่าให้เขาเกิดความเศร้าหมอง ขุ่นมัวจากการทำหน้าที่ของเรา เพราะการทำความดีต้องทำแล้วเกิดความเบิกบานผ่องใส ปีติในบุญ ดังนั้นหากเห็นว่าเขายังไม่พร้อมจากปัญหาส่วนตัว ครอบครัว หรือช่วงเวลาไม่เหมาะสม ขอให้เรา ทำหน้าที่เป็นผู้นำเสนอข่าวบุญ และชี้ประโยชน์ให้เขาเห็นอย่างเต็มกำลังความสามารถของเราเท่านั้น ส่วนการตัดสินใจที่จะลงมือทำความดีแต่ละประเภทนั้น ให้เป็นหน้าที่ของเขาเอง อย่าให้เขาเกิดความรู้สึกว่า เป็นผู้ไปสร้างความเดือดร้อนแก่ตัวเขาและครอบครัวเด็ดขาด ในทางตรงกันข้าม นอกจากเราจะ ได้ชื่อว่าเป็นผู้ไปให้หนทางสวรรค์นิพพานแก่เขาแล้ว ต้องให้ผู้ที่เราไปทำหน้าที่นั้นเกิดความรู้สึกเฉกเช่น ตัวเราอีกด้วย พุทธพจน์ต่อไปนี้ แม้จะไม่ได้กำหนดว่าเป็นคุณสมบัติของผู้เป็นกัลยาณมิตร แต่ก็นับ ได้ว่าเป็นคุณสมบัติร่วมในการเป็นกัลยาณมิตรได้เหมือนกัน - ทุติยปาสสูตร, สังยุตตนิกาย สคาถวรรค, มก. เล่ม 25 ข้อ 428 หน้า 13. 68 DOU บทที่ 5 การทำ หน้าที่ กัลยาณมิตร ต่ อ คนอื่น