การปวารณาและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา : หน้า 199/407

เพราะฉะนั้นการเตือนกันไม่ใช่ของง่าย แม้จะรักและปรารถนา ดีต่อเพื่อนสหธรรมมิกมากเพียงใดก็ตาม พระพุทธองค์จึงให้มีการ ปวารณาซึ่งกันและกัน โดยไม่น่าเอาอาวุโสภันเตมาเป็นอุปสรรคใน การเป็นกัลยาณมิตร ดังนั้นจึงได้มีการปวารณากันระหว่างผู้ใหญ่ต่อผู้น้อย และระหว่าง ผู้น้อยต่อผู้ใหญ่ว่า ถ้าหากได้เห็น ได้ยิน หรือสงสัยว่า ข้าพเจ้าประพฤติ ไม่ถูกต้องตามพระธรรมวินัย ก็ขอให้อาศัยจิตที่ประกอบไปด้วยความ ปรารถนาดีแนะนำตักเตือนข้าพเจ้า เมื่อทราบแล้วก็จะได้พิจารณาดูว่า สิ่งที่เตือนมานั้นเป็นจริงอย่างนั้นหรือเปล่า ถ้าไม่เป็นจริงอย่างนั้นก็ ให้อภัย เพราะผู้ที่ไปบอก ไปแนะนำ หรือผู้ที่เห็นก็ดี สิ่งที่เห็นกับสิ่งที่เป็น จริงอาจไม่ตรงกัน เมื่อไม่ตรงกันก็อาจจะเกิดการเข้าใจผิดก็ให้อภัยกัน แต่ถ้าหากว่าถูกต้อง ก็จะไม่ขุ่นมัว ไม่โกรธ และจะกลับตัวกลับใจ เสียใหม่ ตั้งใจเป็นนักบวชที่ดี เพื่อจะไปสู่จุดหมายปลายทางเดียวกัน คือ อายตนนิพพาน อันเป็นวัตถุประสงค์ของการทำมหาปวารณา สมัยพุทธกาลท่านปฏิบัติกันมาอย่างนี้ จึงส่งผลให้มีผู้บรรลุมรรคผล นิพพานกันมากมาย เพราะว่านอกจากตัวเราคอยอบรมตนเองแล้วยัง บ มีหมู่เพื่อนสหธรรมมิกคอยเป็นเงาตามตัวดูแลเราด้วย เพราะฉะนั้น กิเลสจึงไม่ได้ช่องที่จะแทรกแซงมาตามอายตนะ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เมื่อไม่มีโอกาสได้ช่องเข้ามา ใจก็หยุดนิ่งอยู่ภายใน เมื่อใจ ๑๑๘ ชี วิ ต ส ม ณ ะ (ฉบับมหาปวารณา) www.kalyanamitra.org