ความพยาบาทและวิธีการแก้ไข : หน้า 40/111

แนวคิด 1. ความพยาบาท คือ ความโกรธเคือง แค้นใจ ผูกใจเจ็บ ผู้ผูกพยาบาทก็เหมือนคนเป็นโรค จะ ทำกิจอะไรก็ทำไม่ได้ แม้ความพยาบาทที่เกิดขึ้นย่อมปิดกั้นความดีของตัวเอง ทั้งยังปิดกั้นให้ ไม่สามารถรับความดีจากผู้อื่น ผู้มีความพยาบาทจึงยากที่จะนั่งสมาธิให้ใจสงบได้ 2. สาเหตุของความพยาบาท เกิดจากการกระทบกระทั่งที่เกิดขึ้นในจิต แล้วจึงขยายตัวเป็น ความโกรธ เป็นความคิดประทุษร้าย แล้วจึงถึงขั้นผูกใจเจ็บ หรือผูกพยาบาทนั่นเอง 3. วิธีแก้ไขพยาบาท ในพระไตรปิฎกได้ให้ไว้ 6 ประการ คือ การกำหนดนิมิตในเมตตาเป็นอารมณ์ การหมั่นเจริญเมตตา การพิจารณาถึงความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน การพิจารณาให้เห็น โทษภัยของความโกรธ การคบมิตรดีไม่มักโกรธ และการพูดแต่เรื่องที่ทำให้ใจสงบเย็น วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักศึกษาสามารถอภิปรายเรื่องต่อไปนี้ได้ถูกต้องชัดเจน 1. ลักษณะของความพยาบาท 2. สาเหตุที่ทำให้ความพยาบาทเกิดขึ้น 3. วิธีการแก้ไขความพยาบาทที่เกิดขึ้นในขณะทำสมาธิ บ ท ที่ 3 พ ย า บ า ท แ ล ะ วิ ธี แก้ไข DOU 31