หลักการเบื้องต้นของการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา : หน้า 78/114

เพราะฉะนั้น หลักการเบื้องต้นของผู้ที่เจริญสมาธิต้องเป็นคนมีศีลและสามารถรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ตามสภาวะของตน สมาธิในพระพุทธศาสนาเป็นสัมมาสมาธิ เพราะเกิดจากศีลเป็นพื้นฐาน อันจะนำไปสู่ปัญญา หากบุคคลใดปรารถนาสมาธิเพื่อเป็นบาทไปสู่ปัญญาอันจะทำให้ตรัสรู้และพ้นทุกข์ได้ จึงศึกษาสมาทาน และดำรงมั่นอยู่ในศีล เป็นสำคัญ โดยสรุปแล้วศีลที่บุคคลควรรักษามี 3 ระดับใหญ่ๆ คือ 1. ศีล 5 (ศีลระดับพื้นฐาน) เป็นศีลพื้นฐานอันสำคัญยิ่ง เพราะการที่เราจะรักษาความเป็น ปกติของมนุษย์เอาไว้ได้นั้น ต้องรักษาศีล 5 เป็นอย่างน้อย 2. ศีล 8 (ศีลระดับกลาง) เป็นศีลที่รักษาในวันอุโบสถหรือในโอกาสพิเศษตามที่ต้องการ เพื่อเป็นการยกระดับจิตให้ประณีตยิ่งขึ้น 3. ปาริสุทธิศีล (ศีลระดับสูง) เป็นศีลสำหรับผู้ที่มุ่งความบริสุทธิ์ เช่น พระภิกษุ เพราะเป็น การเกื้อกูลต่อการทำสมาธิและปัญญาให้เกิดขึ้น 4.2 ตัดมหาปลิโพธ 10 ประการ ปลิโพธ แปลว่า ความกังวล เป็นสิ่งผูกพันหน่วงเหนี่ยวใจให้พะวักพะวน ไม่ปลอดโปร่ง ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคแสดง มหาปลิโพธ (ความกังวลใหญ่) ไว้ 10 อย่าง คือ 1. อาวาส หมายถึง ที่อยู่ วัดวาอาราม สิ่งของเครื่องใช้ในอาวาส และการงานที่เกี่ยวเนื่อง หมายถึง ตระกูล หรือบุคคลที่สนิทสนมคุ้นเคยกันมาก 2. กุละ 3. ลาภ 4. คณะ 5. กรรม หมายถึง สิ่งของที่โยมถวายด้วยใจที่เลื่อมใส หรือสิ่งของที่ได้มา หมายถึง มีคณะศิษย์ที่ต้องสอน ยุ่งอยู่กับงานสอนและแก้ความสงสัยของเขา หมายถึง การงาน โดยเฉพาะการก่อสร้าง 6. อัทธานะ หมายถึง การเดินทางไกล เพราะมีกิจธุระ หมายถึง ญาติทางบ้าน หรือญาติทางวัด คือ พระอุปัชฌาย์ พระอาจารย์ ลูกศิษย์ หมายถึง ตนเองป่วยไข้ 7. ญาติ 8. อาพาธ 9. คันถะ 10. อิทธิ หมายถึง ฤทธิ์ของปุถุชน หมายถึง ปริยัติ หรือสิ่งที่เล่าเรียน บทที่ 4 กิ จ เ บื้ อ ง ต้ น ก่ อ น ก า ร เ จ ริ ญ กัมมัฏฐาน DOU 69