ข้อความต้นฉบับในหน้า
4.4 เว้นสถานที่ที่ไม่เหมาะสมต่อการเจริญสมาธิ
เมื่อแสวงหากัลยาณมิตรได้แล้ว จึงหาสถานที่ที่เหมาะสมต่อการเจริญสมาธิ เว้นสถานที่
ที่ไม่เหมาะต่อการเจริญสมาธิ
เจริญสมาธิไว้ 18 ประการ ได้แก่
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคได้แสดงลักษณะของสถานที่ที่ไม่เหมาะสมต่อการ
1. มหาวาส ที่อยู่อาศัยกว้างขวางใหญ่โตมาก ลำบากในการดูแลรักษา และถ้าผู้อยู่ด้วยกัน
มีจำนวนมาก อยู่ด้วยกันด้วยความไม่สงบ ก็จะส่งเสียงอื้ออึง รวบกวนการปฏิบัติธรรม แต่ถ้าหากที่นั้น
เป็นที่ใหญ่มีผู้อยู่ด้วยกันด้วยความสงบสุข มีความสามัคคีกัน รักการปฏิบัติธรรม ก็ถือว่าเป็นสถานที่เหมาะสม
ในการอยู่เพื่อปฏิบัติธรรม
2. นวาวาส ที่อยู่อาศัยที่กำลังสร้างใหม่ ทำให้ต้องช่วยกันทำการก่อสร้าง อีกทั้งยังอาจจะมี
เสียงเครื่องจักรกล หรือผู้คนที่ทำการก่อสร้าง ทำให้ไม่เหมาะแก่การปฏิบัติธรรม
3. ชราวาส สถานที่ที่ชำรุดทรุดโทรมมาก ทำให้ต้องช่วยกันซ่อมแซมไม่มีที่สิ้นสุด อีกทั้งอาจ
จะไม่สะอาด และต้องคอยระมัดระวังความไม่ปลอดภัยที่อาจจะเกิดขึ้นจากอุบัติเหตุของสิ่งก่อสร้างที่
อาจจะ ตก หล่น หรือพังลงมาทำอันตรายได้ ย่อมทำให้ไม่เอื้อต่อการปฏิบัติธรรม
4. ปนถนิสสิตตฺต์ สถานที่ที่ติดกับถนนหนทาง ทำให้มีคนสัญจรไปมาพลุกพล่าน และอาจจะ
เป็นที่พักของผู้แวะเวียนมาเยี่ยมเยียน ซึ่งจะทำให้เสียเวลากับการต้อนรับดูแลมากจนไม่มีเวลาปฏิบัติธรรม
5. โสณฺฑี สถานที่ที่ใกล้สระน้ำโดยเฉพาะสระน้ำสาธารณะ ซึ่งอาจจะมีผู้คนมาเล่นน้ำ หรือนำ
น้ำนั้นไปใช้ในกิจต่างๆ ทำให้มีเสียงดังรบกวนการปฏิบัติธรรม
6. ปณฺณ์ สถานที่ที่ใกล้สวนผักต่างๆ ย่อมมีการทำไร่ ทำสวน มีกิจกรรมหลากหลาย เช่น
มีการเพาะปลูก มีการเก็บเกี่ยวผลผลิตเกิดขึ้น เป็นต้น ทำให้มีเสียงเครื่องจักรกล คนงาน ซึ่งจะเป็น
อุปสรรคต่อการประพฤติธรรม
7. ปุปต์ สถานที่ที่ใกล้สวนดอกไม้ โดยเฉพาะในสถานที่สวนสาธารณะ ที่มักจะมีผู้คน
พลุกพล่านมาชื่นชมกับความงามของดอกไม้หรือมาเก็บดอกไม้ ทำให้จอแจไปด้วยผู้คน และอาจจะมีเสียง
ตามมาได้ แต่ในกรณีที่สวนดอกไม้ปลูกไว้ในเขตปฏิบัติธรรม เพื่อสร้างบรรยากาศการปฏิบัติธรรมให้แก่
ผู้พบเห็น ก็จะเป็นคุณประโยชน์เอื้อต่อการปฏิบัติธรรมได้
8. ผลํ สถานที่ที่ใกล้สวนผลไม้ ในคราวที่ต้นไม้มีผล อาจจะได้รับการรบกวนจากผู้มาเก็บผลไม้
หรือบางครั้งอาจจะเป็นแหล่งเพาะพันธุ์แมลงวัน แมลงหวี่ มดหรือแมลงต่างๆ ซึ่งจะรบกวนในการ
ปฏิบัติธรรมได้
9. ปฏฐนียตา สถานที่ที่คนชอบไปมากราบไหว้ อาจจะเป็นสถานที่ที่น่าสนใจทางประวัติศาสตร์
76 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า กั ม ม ฏ ฐ า น